گسترش آیین های درباری و جشن های ایران باستان در عهد آل بویه

Abstract

به دنبال فتح ایران توسط مسلمانان و گرویدن اکثریت ایرانیان به اسلام، فرهنگ ایرانی تغییرات اساسی یافت. با وجود این، بخش چشم‌گیری از سنن و آداب ایرانی پیش از اسلام حیات خود را در کنار ارزش‌های جدید دینی، حفظ‌کرد. تحولات سیاسی و دینی در ایران باعث شد برخی از این سنت‌ها دست‌کم چندی فراموش یا کنار نهاده شود، اما پس از گذشت دو سده از فتح ایران و به دنبال روی کار آمدن حکومت‌های محلی، تلاش‌هایی برای بازیابی و گسترش دوباره سنت‌های باستانی ایران صورت پذیرفت. در این میان، آل بویه از جمله سلسله‌هایی بود که در این زمینه نقش برجسته‌ای داشت. زمام‌داران این سلسله‌ی محلیِ ایرانی، گام‌هایی اساسی برای احیا و حفظ آداب، رسوم و آیین‌های ملی‌ که از زمان انقراض ساسانیان تا آن روزگار متروک مانده بود، برداشتند. پژوهش حاضر کوشیده است از رهگذر اطلاعات موجود در منابع تاریخی و پژوهش‌های مرتبط با این موضوع، و با استفاده از رویکرد تاریخی و مبتنی بر روش تحلیلی و توصیفی، چگونگی بازیابی و گسترش بخشی از سنن و آداب فرهنگی ایران باستان در عهد آل بویه را بررسی کند. تمرکز این بررسی بر آداب و تشریفات درباری، جشن‌ها و تفریحات عهد آل بویه است؛ و می‌کوشد میزان و زمینه‌های تأثیرپذیری این آداب و سنن از فرهنگ باستانی ایران را تعیین کند.