حرکت اخباری‌گری، صورت‌بندی مجددی از طریقة محدثان بود که توسط محمدامین استرآبادی در سدة یازدهم آغاز شد. این حرکت حدود یک و نیم سده بر سرزمین‌های شیعی سایه گستراند. دربارة توفیقات این جریان در ایران و عراق معمولاً بیش ...

اشکانیان به عنوان احیاگران حکومت ایرانیان، پس از دفع سلطة بیگانگان، خوی و خصیصة ایرانی خود را نمایان ساخته و با سیاست‌هایی که در راستای کشورداری پیش گرفتند، بر پیوند خود با فرهنگ و جامعة متمدن ایرانی وضوح بخشیدند. ...

نخبگان سیاسی ایران اواخر قاجار، تخته‌قاپو کردن عشایر را در روند تجدد و دولت ـ ملت‌ سازیِ نوین از اقدامات اجتناب‌ناپذیر اجتماعی تلقی می‌کردند. این مسئله در آذربایجان، که مهم‌ترین مسیر ورود اندیشه‌های نوین محسوب می‌شد، ...

در عصر قاجار مازندران از حیث تجاری برای حاکمیت دارای اهمیتی دوگانه بود: اول، نزدیک‏ترین ایالتِ غنی در تولید مواد غذایی به پایتخت بود. دوم، نزدیک‏ترین راه ارتباطی دارالخلافة تهران با دریای مازندران ــ که مسیر تجارت ایران ...

بین سال‌های (979 ـ 981ق) شورشی علیه حکومت صفویه در تبریز روی داد که در منابع این دوره بازتاب چندانی نیافته است. اگرچه منابع اشاره‌ای به علل و عوامل تکوین شورش نکرده‌اند ولی عوامل سیاسی، اجتماعی و به‌ویژه اقتصادی در ...

بعثت رسول اکرم(ص) به ارائه گفتمان توحیدی انجامید که در اساس و بنیان با گفتمان بت­پرستی رایج و هژمونی‌شده در جامعة عرب قبل از اسلام متفاوت بود. عدم سنخیت و همگرایی گفتمان‌های مذکور در جامعه مکّی، زمینه­ های تقابل گفتمانی ...