بررسی و نقد دیدگاه‌های تبیینی تاریخ تشیع بر اساس نظریه رهبری کاریزمایی

Abstract

دوره شکل­گیری (Formative Period) تاریخ تشیع از رهیافت­های (approach) گوناگونی مورد تفسیر و تحلیل قرار گرفته است. یکی از این رهیافت­ها نظریه «رهبری کاریزمایی» است. مطابق این رویکرد شیعیان آن گروه از مسلمانان هستند که بر خلاف اهل سنت، وجهه کاریزماتیک پیامبر را در امامان خویش تداوم یافته دیدند. در این نوشتار ابتدا نظریه ماکس وبر در زمینه ماهیت رهبری کاریزمایی تبیین می­گردد. سپس نظر چند تن از اندیشمندانی که با این چارچوب، تاریخ تشیع را تحلیل کرده­اند ارزیابی شده و کاستی­های آن روشن می­شود.