نقش رویدادهای سیاسی در شکل گیری کتیبه ها و نقش برجسته ها در دوره ساسانی

Abstract

چکیده

کتیبه هاو نقش برجسته­های عهدساسانی اطلاعات وافری رادرزمینه هایی چون:خط و زبان،تاریخ سیاسی،جنگها،القاب ومناصب بزرگان،روحانیون وغیره دراختیارمامی گذارند.حتی دربعضی ازاین مقولات اساس شناخت ماصرفاًازطریق کتیبه هاحاصل میشود. انگیزه­های سازندگان کتیبه­ها و نقش برجسته­ها از جمله مسائل مهمی است که در ارتباط با این آثار باید مورد توجه قرار گیرد. در این پژوهش، نگارنده با بررسی نمونه­هایی مشخص از کتیبه­ها و نقش برجسته­های دوره ساسانی به این نتیجه رسید که هر چند ممکن است انگیزه­ها­ و عوامل مختلفی در خلق این آثار نقش داشته باشد اما رخدادهای سیاسی و انگیزه­های مشخص سیاسی خالقان این آثار مهمترین و تعیین کننده­ترین نقش را در شکل­گیری کتیبه­ها و نقش برجسته­ها در دوره ساسانی داشته است. این انگیزه­های سیاسی را می توان در موارد زیر طبقه بندی کرد؛ تاج ستانی از اهورامزدا یا میترا یا آناهیتا به قصد کسب مشروعیت سیاسی، نمایش شکست­های بیگانگان بخصوص رومیان در جنگ به قصد به نمایش گذاشتن سیاست خارجی موفق شاهنشاه، نمایش شکست مدعی تاج و تخت داخلی به قصد نشان دادن مشروعیت و قدرت سیاسی شاه.

واژگان کلیدی: ساسانیان ،کتیبه ها،نقش برجسته ها،رویدادهای سیاسی.