نوایی؛ مذهب و تصوف

Abstract

چکیده:

شمار ابهامات و ناشناخته­های مرتبط با افکار و عملکرد امیر علیشیر نوایی، سیاستمدار و فرهنگمرد برجسته واپسین دهه­های حکومت تیموریان، به­نسبت افزون است. از جمله این موارد می­توان به چنددستگی باورهای مورخان درباب عقاید مذهبی ویاشاره داشت. چنانکه شماری امیرعلیشیر را پیرو مذهب تشیع برشمرده­، گروهی وی را از جمله باورداران به مذهب تسنن پنداشته­ و دسته­ای نیز او را یک صوفی صافی و یا فردی که در هیچ گروه مذهبی قرار نمی­گرفت، شناخته­اند. از این روی، نگارنده بهتر آن دید تا نگاهی نقادانه به مدارک موجود و گزارش­های رویدادنگاران آن عهد افکند، شاید یارای آن بیابد چگونگی تفکر امیرعلیشیر را در این­باره دریابد. برآیند بازنگری داده­های در دسترس آن شد که او نه پیرو تشیع، نه پیرو تسنن و نه یک صوفی تمام عیار بود. او تنها فردی دیندار بود که سرشت اندیشه­اش به دور از هرگونه عامی­گری، آمیخته­ای از تفکرات تشیع، تسنن و تصوف را همراه داشت.

واژگان کلیدی: امیرعلیشیر نوایی، تشیع، تسنن، تصوف