اهمیّت حقوق خانواده در ادبیات سنّتی فارسی با رویکرد حقوق زوجین

Abstract

خانواده دیرینه‌ترین و باهویّت‌ترین نهاد اجتماعی است. در ایران و به‌ویژه با ظهور اسلام به این نهاد اجتماعی توجّه ویژه‌ای شده‌است. حقوق خانواده شعبه‌ای از علم حقوق با هدف تنظیم روابط خانوادگی و تعیین حقوق و تکالیف مربوط به خانواده است. از جمله نمودهای حقوق خانواده، حقوق زوجین در قبال همدیگر است. از گذشته‌های دور اندیشة رعایت حقوق زن و مرد از باورداشت‌های مردمان ایران‌زمین بوده است. ادبیات به عنوان زبان گویای مردمان آن روزگاران، این اندیشه‌ها را در قالب نظم و نثر برای آیندگان به میراث گذاشته است. اندیشمندان و سخنوران فارسی‌زبان تحت تأثیر آموزه‌های ایرانی ـ اسلامی بسیاری از مظاهر حقوق خانواده را در آثار خود بازنموده‌اند. مقالة حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی، حقوق خانواده را در ادبیّات فارسی بررسی و این فرضیه را اثبات نمود که سخنوران فارسی‌زبان با توجه به اشراف و احاطه‌ای که بر مبادی حقوق بشری مندرج در فقه و حقوق اسلامی داشته‌اند، در سطحی بسیار گسترده این مبادی و مظاهر آن را در کلام خویش منعکس نموده‌اند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که سخنوران فارسی‌زبان به حقوق زوجین هم از نظر روحی ـ روانی و اخلاقی و هم از نظر مادی توجه ویژه‌ای داشته‌اند.