بررسی ویژگی‌های نوآوری پذیرش کشت نخود پاییزه در شهرستان روانسر، کرمانشاه (کاربست نظریه راجرز)

Abstract

<em>شهرستان روانسر که در استان کرمانشاه واقع شده، به دلیل تولید نخود دیم، شناخته شده است. این در حالی است که کشت این محصول، عملکرد محدودی را در شهرستان روانسر نشان می­ دهد. لذا طرح جایگزینی نخود پاییزه با زراعت نخود بهاره در دستور کار سیاست‌گذاران کشاورزی قرار گرفته است. </em><em>پس از گذشت یک دهه، آهنگ پذیرش نخود پاییزه، تنها 20 درصد از کل تولید نخود دیم در این منطقه است، بنابراین هدف از این مطالعه تلفیقی، </em><em>کاربست نظریه راجرز در پذیرش کشت نخود پاییزه در میان کشاورزان شهرستان روانسر بود. در بخش کمی</em><em>تعداد 170 کشاورز به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. در بخش کیفی نیز تعداد 10 کشاورز با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند برگزیده شدند. داده­ها با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته (بر اساس ویژگی­ های نظریه نوآوری راجرز) و نیز مصاحبه عمیق جمع‌‌آوری گردید. به‌منظور تجزیه و تحلیل داده­ ها در بخش کمی</em><em>و کیفی به ترتیب از آمار توصیفی و تحلیل محتوا استفاده شد. نتایج نشان داد که به ترتیب هر پنج ویژگی نوآورانه نخود پاییزه (مشاهده‌پذیری، آزمون‌پذیری، سازگاری، مزیت نسبی و پیچیدگی) در پذیرش آن تأثیر داشته­اند. علاوه بر این، یافته­ ها در فاز کیفی نشان داد ویژگی­ های مشاهده­ پذیری و آزمون ­پذیری در مراحل اولیه تصمیم به پذیرش و ویژگی­ های سازگاری، مزیت نسبی و پیچیدگی در تداوم پذیرش نخود پاییزه نقش مهم‌تری داشته ­اند. به‌طور کلی، نظریه راجرز در خصوص تأثیر ویژگی­ های پنج­گانه نوآوری بر پذیرش، در شرایط نخود پاییزه تأیید شد.</em>