تاریخ نگری و تاریخ نگاری
مرور بر اساس
مجموعه‌های این پایگاه
ارسال های اخیر
-
واکاوی چگونگی بازتاب جنگ بدر در متون مستشرقان انگلیسی زبان دوره ویکتوریایی
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2022-03-21)این پژوهش سعی دارد به بررسی چگونگی بازتاب مهم‌ترین جنگ در عصر پیامبر یعنی جنگ بدر در متون انگلسیی زبان قرن نوزدهم و اواخر قرن بیستم، بپردازد. این غزوه از غزواتی است که بیشترین داده‌ها را در متون تاریخی قرون اولیه به خود ...
-
بررسی چگونگی حاشیه‌رانی انگاره‌های تصوف در کتاب الامالی شیخ صدوق
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2022-03-21)برخی از ابعاد سفر مهم شیخ صدوق به نیشابور در سال 367 هجری، که به اقامت او در این شهر و برگزاری مجالس املاء حدیث به مدت بیش از یک سال انجامید، کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته‌است. سفری که با نفوذ رو به رشد متصوفه در این ...
-
آسیب شناسی پیشینه پژوهش در مطالعات تاریخی (مطالعه موردی: پایان نامه های کارشناسی ارشد رشته تاریخ)
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2022-03-21)هر کار پژوهشی بر پژوهش ها و آثار پیش از خود متکی است و اساسا هدف از انجام کارهای پژوهشی ، تکمیل و پر کردن نقاط کور کارهای پیشین است. لذا شناخت و آگاهی از آثار و کارهای پژوهشی پیشینیان در رابطه با موضوع و مسئله مورد پژوهش، ...
-
امتناع منابع و مسئلۀ ابداع: مطالعه موردی در باب نحوۀ بازسازی حیات گروه های فرودست در تاریخ فرهنگی جدید
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2022-03-21)فرهنگ گروه های فرودست تا حد زیادی شفاهی است و این امر موجب می شود تا کمبود اسناد بی واسطه دربارۀ رفتار و نگرش‌های افراد فرودست در گذشته، به مهم‌ترین مانع بر سر راه پژوهش در باب این افراد تبدیل شود. تلاش مورخان فرهنگی جدید ...
-
تاریخ میان‌رشته‌ای و جایگاه آن در پژوهش‌های تاریخی
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2022-03-21)حامیان «تاریخ میان‌رشته‌ای» با طرح این دیدگاه که رویکردهای اکتشافی‌ـ‌توصیفی، به عنوان روش اصلی درپژوهش‌های تاریخی دیگرپاسخگوی یک پرسش، حل یک مساله و یا پرتوافکنی بر حل یک موضوع پیچیدۀ جوامع انسانی درچهارچوب روش معرفتی خود ...
-
رویکرد و روایت مورخان دوره نادر در قبال سلسله صفویه
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2022-03-21)مورخان رسمی اغلب بخشی از حاکمیت ونوشته های آنها منعکس کننده دیدگاه‌ها و سیاست‌های نظام حاکم‌اند و معمولاً می‌کوشند تا روایتی مطابق با ملاحظات و نگرش‌های حکومت ارائه نمایند. اما دربارۀ مورخان رسمی دورۀ افشاریه به دلیل ...
-
منبع‌شناسی پرسیکای کتسیاس: در جستجوی منابع ایرانی
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2022-03-21)موضوع منابع ایرانی مورد استفادۀ کتسیاس، در طول دو سدۀ گذشته همواره مورد مناقشه بوده است. این منابع در دو گروه مکتوب و روایی قابل مطالعه هستند. از این رو، در این مقاله، موضوع استفادۀ احتمالی کتسیاس از منابع ایرانی ذیل چهار ...
-
درآمدی بر دوره‌بندی موضوعی و بوم‌محور از تاریخ ایران
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2022-03-21)مسئلۀ اصلی جستار حاضر این است که فارغ از دوره‌بندی‌های اروپامحور، آیا می‌توان یک دوره‌بندی بوم‌محور از تاریخ ایران ارائه کرد. نویسنده برای پاسخ به این پرسش، ضمن ردّ دوره‌بندی‌های اروپامحور، می‌کوشد الگوی پیشنهادی خود را ...
-
میراث پیشافلسفی یونان باستان و تاثیر آن در فرجام نگری زرتشتی
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2022-03-21)کهن‌ترین مکاشفات آخرت‌شناسانه دین زرتشت را می‌توان در سروده‌های خود زرتشت یعنی در گاهان بازیافت،که در آن تصویری از آینده با دورنمایی روشن از پیروزی راستی بر دروغ به شرح آمده است. تأکید اصلی زرتشت در این پیروزی بر ابزار ...
-
بازنمایی خشونت نظامیان عراقی در خاطره‌نگاشته‌های اسرای ایرانی جنگ/دفاع مقدس
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2022-03-21)ناکامی‌های عراق در جبهه‌های جنگ بر علیه ایران از سویی، و طبیعت خشونت‌طلب حکومت بعثی عراق از سویی دیگر باعث گردید که حکومت این کشور به یک گروه از قربانیان جنگ؛ یعنی اسرای جنگی بیشترین خشونت را جهت اعمال قدرت خود، اعمال ...
-
رابطه تاریخ نگاری با قدرت در گفتمان اسماعیلی: مطالعۀ موردی دولت فاطمیان
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2022-03-21)تاریخنگاری اسماعیلیان به دلیل ابتناء بر فلسفه‌ی نظری خاص خود؛در برخی جنبه‌های نگرشی مانند عامل محرک تاریخ،الگوی حرکت تاریخی و اندیشه‌ی پیشرفت در تاریخ،با جریان مسلط تاریخنگاری سنتی دارای تفاوت‌هایی بنیادین است. این مسأله ...
-
سیف آزاد و تاریخ‌نگری نژادی مبتنی بر آریایی‌گرایی
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2022-03-21)مقاله حاضر مبادی و نتایج تاریخ‌نگری ایران مبتنی بر نظریه برتری نژادی برخاسته از ایدئولوژی آریایی گرایی را مورد نقد و بررسی قرار می‌دهد و انگیزه‌های شکل‌گیری این اندیشه و پیامدهای آن را به بحث می‌گذارد. در این پژوهش نشان ...
-
مغول‌‌شناسیِ ایرانی و نسبت آن با دو شاخۀ مغول‌‌شناسیِ مارکسیستی و غربی در تاریخنگاری دورۀ پهلوی
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2021-12-22)مغول‌‌شناسیِ ایرانی در کنار دوشاخۀ مغول‌‌پژوهی مارکسیستی و اروپایی، صورت‌بندی سه‌‌گانۀ مغول‌‌شناسیِ دورۀ پهلوی را تشکیل دادند. در این میان، مغول‌‌شناسیِ ایرانی به‌دلیل تمایز در مبانی روش‌‌شناختی و بینش تحلیلی متفاوت و نیز ...
-
تاریخنگاری مصطفی فاتح؛ رویکرد فاتح به نقش نفت در توسعه و عدم توسعۀ ایران
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2021-12-22)تاریخنگاری نفت از دل حوادث و رویدادهای دهۀ 1320شمسی و افزایش نقش نفت در دگرگونی جامعه و گسترش استعمار نفتی تولد یافت. مصطفی فاتح کارگزار رده‌بالای شرکت نفت انگلیس و ایران، با نگارش اثر پنجاه سال نفت ایران گامی مهم در رشد ...
-
مفاهیم دوگانه در قلمرو دانش تاریخنگاری ایران: نقد راهِ رفته و طرح راهِ جدید
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2021-12-22)دانش تاریخنگاری یکی از شاخه‌‌های جدید علوم تاریخی است که موضوع آن تأمل نقادانه هم در متن‌‌های تاریخ‌‌نگارانه و هم در اندیشه، گفتمان، سبک، روش و دستاوردهای مورخان است. تاکنون دانش تاریخنگاری در ایران به شکل‌‌های گوناگون ...
-
تاریخنگاری فرودستان از دریچۀ آرشیو اسناد با نگاهی به اسناد کنشگری زنان در ملی‌شدن نفت
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2021-12-22)در سال‌های اخیر در کنار تاریخ‌نویسی سنتی، نگاه‌ها به تاریخ‌نویسی اجتماعی جلب شده است. امروزه بر این باور هستیم که تاریخ در انحصار و ساخته‌پرداختۀ نخبگان و سیاست‌ورزان نبوده و بخش بزرگی از هر رخداد تاریخی بر گردۀ مردم عادی ...
-
تحلیل مضمونی اخبار خوارج عصر امویان (132-41) در منابع تاریخی اصحاب حدیث
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2021-12-22)پژوهش حاضر با درک ارزشمندی میراث تاریخی اصحاب حدیث و اثرگذاری آن در ذهن مخاطبان این آثار در موضوع خوارج عصر اموی و با هدف کشف شبکۀ مضمونی موجود در این متون و برای رسیدن به الگویی که توضیح‌دهندۀ منطق کلی و شاکلۀ آنها باشد، ...
-
مثالب نگاری در شرق اسلامی
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2021-12-22)این پژوهش درصدد مطالعۀ چندوچون موضوع مطاعن و مثالب‌نگاری شرق اسلامی به روش اسنادی و کتابخانه‌ای با رویکرد تاریخی و تحلیلی و انتقادی است. ریشۀ تاریخی این مثالب‌نگاری‌ها که با هدف ثلب، یعنی عیب‌گویی، سرزنش و بدگویی از رقیب ...
-
تاریخ آموزش محیط‌‌زیست در ایران: محیط‌‌زیست در کتابهای درسی دهۀ 1360
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2021-12-22)با توجه به تأثیری که آموزش محیط زیستی، به‌ویژه آموزشِ رسمیِ پایه‌‌های ابتدایی و متوسطه بر جامعه‌‌پذیری افراد دارد و با عطف نظر به این واقعیت که محتوای کتابهای درسی آینۀ تمام‌‌نما و تعیّن اصلی سیاست‌گذاری دولتی در عرصۀ ...
-
جامعه‌شناسی تاریخی «قدسیت سلطان» و مفهوم «ظل‌الله» بر اساس منابع تاریخنگاری دورۀ ایلخانی
(دانشگاه الزهراAlzahra University, 2021-12-22)مفهوم «ظل‌الله» در تاریخ ایران دورۀ اسلامی با مفهوم «سلطنت» پیوند یافته و به‌نوعی بیانگر مبانی مشروعیت و قدرت حاکمان شده است. برخی از مورخان و محققان معاصر با رویکرد کلی‌نگر و تک‌ساحتی تفکر ظل‌اللهی را در بستر تاریخ ایران، ...
