بررسی شیوه ها و تاکتیک های جنگی قرمطیان بحرین با توجه به عقاید منجی گرایانه

Abstract

در اواخر قرن سوم هجری ابوسعید جنّابی با بهره­گیری از عقاید اسماعیلیان قرمطی، دولت قرمطیان را در بحرین تأسیس کرد. این دولت به دلیل اختلافات مذهبی که با حکومت­های همجوار داشت اغلب با دستگاه خلافت عباسی و اهل سنت در کشمکش بود. حاکمان قرمطی بحرین با بهره­گیری از نیروی ایمان پیروانشان در صدد دستیابی به اهداف خود بودند. آنان معتقد بودند با ظهور قائم منتظرشان، اسلام منسوخ خواهد شد و با پایداری در نبرد تلاش می­کردند زمینه ظهور او را فراهم سازند. بعلاوه پیروی از روش­های جنگی منحصر به فرد و مبتنی بر سبک­های ابداعیشان اسباب موفقیت بیشتر آن­ها را فراهم می­ساخت. مسأله اصلی پژوهش حاضر بررسی شیوه­ها و تاکتیک­های جنگی قرمطیان با توجه به عقاید منجی­گرایانه آن­ها می باشد. سؤال اصلی آن است که قرمطیان بحرین برای وصول به موفقیت در میدان نبرد از چه روش­هایی استفاده می­کردند؟ که در پاسخ باید گفت یافته­های این پژوهش حکایت از آن دارد که آشنایی قرامطه با شیوه­ها و تاکتیک­های نظامی از یک­سو و به ­کارگیری درست و مؤثر آن تاکتیک­ها در پیروزی­هایشان تأثیر بسزائی داشته است. از سوی دیگر، در بررسی شیوه­های جنگی قرمطیان به این نتیجه می­رسیم که آنان در مقابله با دشمنان خود به شیوه­ها و تاکتیک­های رزمی معاصر خود آشنا بودند. آن­ها در نبردها شیوه مناسب شرایط اقلیمی وجغرافیایی محل نبرد را در نظر می­گرفتند، بنابراین در تصرف مناطق ساحلی از فنون دریایی و در مناطق کوهستانی و بیابانی، از شیوه استتار یا کمین و تعقیب و گریز که مناسب آن مناطق بود، بهره می­بردند.<br />