غزوه بدر در نگاه متفاوت قرآن و سیره‌نویسان

Abstract

غزوه بدر نخستین جنگ مهم پیامبر اسلام (ص) بود که پیروزی در آن بر حیثیت و جایگاه مسلمین و حکومت نوپای مدینه افزود. این جنگ به دلیل اهمیتی که داشت، هم مورد توجه خداوند متعال در قرآن کریم قرار گرفت و سوره انفال در شأن آن نازل شد؛ و هم سیره‌نویسان و اخباریان اسلامی بدان توجه ویژه‌ای داشته‌اند؛ اما ظاهراً نگاه قرآن با سیره‌نویسان و مورخان بدان واقعه، اندکی متفاوت است. مسئله اصلی پژوهش، دستیابی به دلایل وقوع جنگ بدر از نگاه قرآن و تفاسیر اسلامی است. از این‌رو، این پرسش را مطرح می‌کند که چرا برداشت‌ها درباره این جنگ بین قرآن و سیره‌نویسان متفاوت است؟ و چرا سیره نویسان تلاش می‌کنند دیدگاه خود را بر قرآن تحمیل نمایند؟ فرض پیش رو در این نوشتار براین مبنا شکل می‌گیرد که قرآن عامل اصلی جنگ را دفع تهدید قریش علیه دولت نوپای مدینه می‌داند؛ اما سیره‌نویسان و مورخان، دلیل اصلی جنگ را حمله مسلمین به کاروان قریش و دستیابی به منابع مالی آنها ذکر می‌کنند. دستاورد پژوهش بررسی و تجزیه و تحلیل نبرد بدر با رویکرد قرآنی و متفاوت از نوشته سیره‌نویسان اسلامی است.<br /> <br /> <br /> <br />