ارزیابی اثر برگرداندن بقایای گیاهان زراعی مختلف بر عملکرد ذرت و برخی ویژگی های خاک در شرایط آب و هوایی شوشتر

Abstract

آزمایشی در سال‌های 94-1393 و 95-1394 در مزرعه دانشکده کشاورزی انجام شد. این آزمایش در دو سال و دو مکان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. دو مزرعه با خاک لومی‌رسی و لومی‌شنی به عنوان مکان و کشت چهار گونه زراعی قبل از ذرت شامل باقلا، گندم، کلزا، کلم وآیش به عنوان تیمارهای آزمایشی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که استفاده از بقایای گیاهان پیش‌کشت باعث ایجاد تغییرات معنی‌دار در عملکرد و همچنین برخی خصوصیات خاک شد. استفاده از بقایای باقلا، به‌عنوان گیاه پیش‌کشت، در خاک‌های لومی‌رسی و لومی‌شنی باعث افزایش 40 و 55 درصدی عملکرد دانه ذرت شد. میانگین افزایش رطوبت خاک و همچنین افزایش نیتروژن خاک تحت تأثیر بقایای باقلا، گندم، کلزا وکلم نسبت به آیش به ترتیب 29،32،25 و 19 درصد و 88،25،40 و 40 درصد بود. استفاده از بقایای گیاهان باقلا، گندم، کلزا وکلم‌ نسبت به آیش باعث افزایش عملکرد دانه شد و کیفیت (پروتئین ذرت به ترتیب به مقدار 32،11،28،17 درصد) آن نیز بهبود بخشید. بقایای گیاهان باعث کاهش معنی‌دار pH خاک نسبت به آیش به‌مقدار 2، 3، 2 و 2 درصد شدند. ماده آلی خاک به‌مقدار 49 درصد، رطوبت خاک به‌مقدار 40 درصد و کربن آلی به‌مقدار 33 درصد در اثراستفاده از بقایای گیاهان (نسبت به آیش) افزایش یافت.