تأثیر ‌شیوه کشت ‌و میزان بذر بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب گندم (Triticum aestivum)

Abstract

روش کشت مسطح علاوه بر کارایی کم مصرف آب باعث فرسایش شدید خاک می‌شود و روش‌های دیگر باید جایگزین گردد. به منظور مقایسه کشت مسطح گندم(مرسوم)وپشته‌ای درمقادیر گوناگون بذر از نظر عملکرد،اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب،پژوهشی درقالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با 7تیمار و 3تکرار دراصفهان در سال زراعی88-1387 اجراشد. تیمارهای آزمایش شامل سه میزان بذر(60، 120 و 180کیلوگرم درهکتار) درکشت پشته‌ای وچهار میزان بذر (60،120،180و300 کیلوگرم در هکتار) در کشت مسطح بودند.نتایج نشان دادکه تاثیر تیمارهابر کلیه صفات بجز ارتفاع بوته ووزن هکتولیتر معنی‌دار بود.باتوجه به نتایج اگرچه کشت مسطح با مصرف 180کیلوگرم بذرر هر هکتار (9948 کیلوگرم درهکتار) بالاترین میزان عملکرد را داشت، اما تفاوت معنی‌داری بین عملکرداین تیمار و تیمارهای کشت پشته‌ای با مصرف 180کیلوگرم بذر در هکتار (9715کیلوگرم درهکتار)وکشت پشته‌ای ومسطح بامصرف 120کیلوگرم بذر در هکتار (به ترتیب با9549 و9235 کیلوگرم درهکتار) وجود نداشت. کشت مسطح با مصرف 60کیلوگرم بذردرهکتار به دلیل کاهش معنی‌دارتعدادسنبله و تعداددانه درهر سنبله پایین‌ترین عملکرد (8046 کیلوگرم در هکتار) را داشت. کشت مسطح و مصرف 300 کیلوگرم بذر در هر هکتار (روش مرسوم) عملکردی معادل تیمار کشت پشته‌ای و مصرف 120 کیلوگرم بذر در هر هکتار داشت. کارایی مصرف آب و مقدار کل آب مصرفی در روش کشت پشته‌ای به ترتیب بیانگر 11 درصد مصرف آب کمتر و 14 درصد کارایی مصرف آب بیشتر نسبت به روش کشت مسطح بود. به طور خلاصه استفاده از روش کشت پشته‌ای با استفاده از حداکثر 120 کیلوگرم بذر در هکتار در شرایط مشابه این پژوهش نسبت به روش مرسوم قابل توصیه است.