اثر تراکم بر عملکرد و اجزای عملکرد چند رقم آفتابگردان (Helianthus annuus) در شرایط آب‌ و هوایی سیستان

Abstract

برای ارزیابی تاثیر تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد چهار ژنوتیپ آفتابگردان، تحقیقی در سال 1389 با استفاده از آزمایش کرت‌های خرد شده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل در شرایط محیطی سیستان انجام شد. تراکم بوته در چهار سطح 7، 5/9، 12 و 5/14 بوته در مترمربع و چهار ژنوتیپ آفتابگردان به نام‌های هایسان33، آلستر، CMC-R43 و چرنیانکا در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که اثر نوع رقم بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، تعداد دانه در طبق و تعداد برگ معنی‌دار بود. همچنین تراکم‌های مختلف در عملکرد دانه، قطر طبق، ارتفاع بوته، تعداد دانه در طبق و تعداد برگ تغییر معنی‌داری ایجاد کرد. اثرمتقابل رقم و تراکم بر ارتفاع بوته و وزن هزار دانه آفتابگردان معنی‌دار بود به طوری که که ارتفاع ارقام آلستر، هایسان33 و CMS-R43 با افزایش تراکم بوته افزایش یافت ولی ارتفاع رقم چرنیانکا تحت تاثیر تراکم بوته قرار نگرفت. رقم هایسان 33 با عملکرد دانه 6500 کیلوگرم در هکتار به عنوان رقم پرتولید و رقم چرنیانکا با عملکرد دانه 5240 کیلوگرم در هکتار به دلیل عملکرد قابل قبول و ارتفاع مناسب برای کشت در این منطقه پیشنهاد شد. همچنین تراکم 5/14 بوته در متر‌مربع با متوسط عملکرد 6903 کیلوگرم در هکتار به عنوان مناسب‌ترین تراکم برای کشت آفتابگردان تعیین شد.