تأثیر تنش خشکی بر بیومس، فعالیت آنزیم‌ها و پرولین ریشه و برگ نهال‌های کنار (Ziziphus spina-christi) در شرایط نهالستان

Abstract

در این پژوهش تأثیر تنش خشکی بر بیومس، پرولین و فعالیت آنزیمی ریشه و برگ نهال‌های کنار (<em>Ziziphus spina-</em>christi) در شرایط نهالستان مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور نهال‌های کنار در چهار سطح (25%، 50%، 75% و 100% ظرفیت زراعی) برای مدت 9 ماه تحت شرایط تنش در نهالستان گرم‌سیری مهران واقع در استان ایلام قرار داده شدند. سپس زنده‌مانی، وزن تر و خشک ریشه و شاخساره و فعالیت برخی آنزیم‌ها همچون کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز و همچنین میزان پرولین در ریشه و برگ نهال‌های تنش یافته مورد بررسی و اندازه‌گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی دار زنده‌مانی، وزن تر و خشک شاخساره، وزن تر ریشه و حجم ریشه شد، اما بر وزن خشک ریشه اثر معنی‌داری نداشت. افزون بر این تنش خشکی باعث افزایش فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز در شاخساره نهال‌های کنار شد، در حالی‌که بر فعالیت آنزیم‌ کاتالاز در هیچ یک از اندام‌های نهال‌ها تأثیر معنی‌دار نداشت. همچنین میزان پرولین آزاد در شاخساره نهال‌های تحت تنش کنار بالاتر از سایر تیمارها بود. با توجه به نتایج این تحقیق می‌توان اظهار داشت که گونه کنار با وجود اینکه جزء گونه‌های مقاوم به خشکی به حساب می‌آید، در مقابله با تنش خشکی پاسخ‌های فیزیولوژیکی و آنزیمی از جمله افزایش فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و پرولین و کاهش زنده‌مانی، وزن تر و خشک از خود نشان می‌دهد.