بررسی تغییرات کیفیت علوفه گونه Prangos ferulacea در مراحل مختلف فنولوژی در دو رویشگاه سپیدان و کازرون(در استان فارس)

Abstract

تعیین کیفیت علوفه گونه‌های گیاهی موجود در مراتع یکی از مهم‌ترین عواملی است که جهت مدیریت صحیح و اصولی مراتع مورد نیاز می‌باشد. گونه‌های مرتعی در مکان‌ها و زمان‌های مختلف کیفیت علوفه‌ای متفاوتی داشته و در دوره‌های رویشی مختلف میزان این کیفیت متغیر است. به همین منظور پژوهشی درباره‌ی گونه‌ی مرتعی جاشیر (<em> </em><em>Prangos</em><em> </em><em>ferulace</em><em>a</em>) در دو منطقه از استان فارس شامل شهرستان سپیدان و شهرستان کازرون در سه مرحله فنولوژیکی (رویشی، گل‌دهی و بذردهی) صورت گرفت. به منظور بررسی کیفیت علوفه این گونه در هر مرحله فنولوژی 5 تکرار و در هر تکرار 5 پایه در هر منطقه به‌صورت تصادفی انتخاب و نمونه برداری از اندام‌های هوایی گیاه به‌عمل آمد. سپس شاخص‌های پروتئین خام، دیواره‌ی سلولی منهای همی سلولز، درصد ماده خشک قابل‌هضم، انرژی متابولیسمی، انرژی قابل‌هضم و عناصر فسفر و پتاسیم تعیین شدند. نتایج حاصل نشان داد که کیفیت علوفه این گونه بر اثر پیشرفت مراحل رشد کاهش می‌یابد و پایان دوره رویشی(اوایل گل‌دهی) حدود اواسط اردیبهشت ماه از نظر فاکتورهای تعیین کیفیت علوفه مناسب‌ترین زمان برداشت علوفه جاشیر از مراتع این دو منطقه است. همچنین کیفیت علوفه این گونه در منطقه کازرون مطلوب‌تر از منطقه سپیدان است. به نظر می‌رسد، عوامل اکولوژیکی دیگر مانند خاک و یا جهت و شیب دامنه و ارتفاع باعث حصول چنین نتیجه‌ای می‌باشد.