بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان

Abstract

تشخیص و سنجش عوامل عاطفی مؤثر بر پیشرفت تحصیلی از حوزه‌های فعال و با اهمیت در روان-شناسی‌ تربیتی است که در این زمینه خوش‌بینی تحصیلی یکی از سازه‌های جدید در حوزه روان-شناسی مثبت می‌باشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه خوش‌بینی تحصیلی اسچنن-موران و همکاران (2013) بود. این پرسشنامه شامل 28 سؤال است که سه مؤلفه تأکید تحصیلی، اعتماد دانش‌آموز به معلمان و یگانگی به مدرسه را اندازه‌گیری می‌کند. آزمودنی‌های پژوهش 385 نفر از دانش‌آموزان دوره اول متوسطه شهر خرم‌آباد در سال تحصیلی 95-1394 (186 پسر و 199 دختر) بودند که با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبی برحسب جنسیت و ناحیه انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش مقیاس خوش‌بینی تحصیلی اسچنن - موران (2013) بود. برای بررسی روایی پرسشنامه از روش تحلیل عاملی تأییدی به روش مؤلفه‌های اصلی و برای بررسی میزان پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که با حذف چهار سؤال از کل پرسشنامه و تحلیل عاملی بقیه سؤالات و چرخش نتایج با روش واریماکس، سه مؤلفه آشکار می‌شود. همچنین نتایج تحلیل موازی برای شناسایی دقیق مؤلفه‌ها انجام گرفت که نتایج این تحلیل نیز این سه مؤلفه را مورد تأیید قرار داد. همچنین مشخص شد که کل پرسشنامه و مؤلفه‌های آن از ضریب پایایی بالایی برخوردار بودند. در نگاهی کلی، نتایج پژوهش نشان داد که «پرسشنامه خوش‌بینی تحصیلی» برای سنجش این ویژگی در میان دانش‌آموزان مناسب است و تا حدودی می‌تواند نیازهای حال حاضر را برآورده کند.