پتانسیل یابی منابع آب زیرزمینی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی "AHP" (مطالعه موردی: حوضه آباده ـ اقلید فارس)

Abstract

چکیده <br /> آب زیرزمینی یکی از منابع مهم تأمین آب شیرین مورد نیاز انسان است. کشور ایران با شرایط اقلیمی خشک و نیمه‌خشک و میانگین بارش سالانه، حدود 250 میلی‌متر، یـکی از کم­آب­ترین کشورهای جهان محسوب می­شود. از آنجا که منابع آب سطحی در بسیاری از مناطق کشور محدود است، آبهای زیرزمینی به‌عنوان مناسب‌ترین منبع در دسترس جهت تأمین آب مورد نیاز به‌حساب می­آید. حوضه­ آباده ـ اقلید یکی از زیرحوضه‌های کویر ابرقو ـ سیرجان با وسعت 2871 کیلومترمربع در شمال شرق استان فارس واقع ‌شده است و افت آب زیرزمینی در بیشتر مساحت منطقه بیش از 5 متر بوده است. بنابر این شناسایی منابع آب زیرزمینی، شناختن مناطق با پتانسیل بالا و اصلاح شیوه برداشت از این منابع از مهم­ترین اهداف به شمار مـی­رود. هدف این تحقیق پتانسیل‌یابی منابع آب زیرزمینی حوضه آباده- اقلید فارس با استفاده از روش تـحلیل سـلسله­مراتبی (AHP) است. در این پژوهـش از نقشه‌های توپوگرافی 50000 : 1 و نقشه زمین­شناسی 1:100000 و داده­های اقلیمی منطقه مورد مطالعه استفاده کردیم و همچنین از نرم­افزار Arc GIS برای تجزیه ‌و تحلیل بهره بردیم. نتیجه پژوهش حاکی از آن است که بیشترین مساحت حوضه از نظر پتانسیل آب زیرزمینی مربوط به مناطق با وضعیت خوب و متوسط دارد و بیشترین مناطق با پتانسیل بالا و خوب در نواحی جنوب و جنوب شرق حوضه نسبت به استان فارس قرار دارند و مناطق بدون پتانسیل و کم­پتانسیل مربوط به نواحی کوهستانی جنوب غرب و شمال غرب حوضه و نواحی مرکزی و شمالی حوضه به ­دلیل جنس زمین و نفوذناپذیری و نوع ساختمان و توپولوژی آنها هستند.