تعیین عمق بهینه دیواره آب‌بند سد گردیان جلفا بر اساس تحلیل نشت آب با نرم افزار Seep/W

Abstract

سد گردیان به طول 1450 متر از جمله سدهای خارج از محور رودخانه‌ اصلی است که آب خود را از رودخانه ارس دریافت خواهد کرد. بر اساس بررسیهای زمین شناسی و حفاریهای شناسایی، لایه‌های بستر رودخانه در ساختگاه سد از رسوبات مارنی و ماسه‌سنگی سست با میان لایه‌های کنگلومرائی به سن میوسن تشکیل شده است. مقادیر نفوذپذیری این رسوبات متفاوت بوده و از 3-10 تا 11-10 متر بر ثانیه تغییر می‌کند. با توجه به وضعیت بستر ساختگاه سد، از دیواره آب‌بند با بتن پلاستیک برای آب‌بندی پی آن استفاده می‌شود. میزان نشت مجاز بستگی به مشخصات زمین‌شناسی محل و ارزش اقتصادی آب و هزینه تمام شده هر متر مکعب آب در محل احداث سد دارد. <br />با توجه به شرایط سد گردیان که آب مخزن این سد از طریق پمپاژ از رودخانه ارس تامین می‌شود و هزینه تمام شده هر متر مکعب آب در این محل بالاست، بنابراین در نظر است که طراحی سد به گونه‌ای باشد که میزان نشت به حداقل 90 درصد حالت بدون دیواره آب‌بند کاهش یابد. با توجه به این موضوع و شرایط زیرسطحی، عمق دیواره آب‌بند در بخشهای مختلف تعیین شده است. نتایج تحلیل نشت‌های صورت گرفته با نرم افزار Seep/W نشان می‌دهند که عمق بهینه دیواره آب بند در بخشهای مختلف پی با توجه به بار آبی و شرایط زیرسطحی 5 تا 12 متر است. بر اساس نتایج تحلیلهای نشت، میزان نشت آب در شرایط بدون دیواره آب بند سالانه 1,898,200 متر مکعب است که با اجرای دیوار آب بند پیشنهادی، این مقدار 0.1 شده و به حدود 208,500 متر مکعب کاهش می‌یابد.