آسیب‌شناسی فمینیسم اگزیستانسیالیستی «سیمون دوبووار» در داستان «عیناک قدری» غادة السمان

Abstract

غادة السمان با پیشینة فکری و فرهنگی خود که متأثر از چند خاستگاه اندیشگانی است، مجموعه داستان «عیناک قدری» را با محوریت زنان به نگارش درآورده‌است. اندیشه‌های السمان، تلفیقی از اندیشه‌های غربی به‌خصوص نظریات سیمون دوبووار، آموزه‌های دینی، و نیز مبانی اخلاقی فرهنگ عربی است. این مقاله با روش تحلیلی ـ توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای سعی دارد تا از طریق نقد فمینیستی داستان «عیناک قدری»، به آسیب‌شناسی فمینیسم اگزیستانسیالیستی دوبووار بپردازد. بدین منظور ابتدا شخصیت‏ زن داستان (طلعت) مورد مطالعه قرار گرفته و از این طریق، به نقش وی در داستان اشاره شده تا مشخص شود که نویسنده با خلق این نقش‏، به دنبال چه هدفی بوده‌است. در ادامه به تحلیل اندیشه‌های دوبووار و تطبیق آنها با زندگی شخصیت زن داستان پرداخته شده‌ تا آسیب‌های این طرز فکر در زندگی زنان مشخص شود و نیز روشن سازیم که سمان به عنوان یک داستان‏نویس آشنا با مبانی فمینیسم، تا چه میزان توانسته خود را از سیطرة این اندیشه‌ها رهایی بخشد. درنهایت مشخص شد که هویت زنانه، عشق و ازدواج سه عنصر اصلی در این داستان هستند که حذف آنها، زن را دچار تعارض هویت جنسیتی می‌سازد.