بررسی عناصر طنز در رمـان «میـرامار» نجیب محفوظ

Abstract

چکیده: طنز و شوخ‌طبعی از دیرباز در رگ‌های ادبیّات هر کشوری، جاری و ساری بوده است. نجیب محفوظ در رُمان «میرامار» در مواجهه با خفقان جامعه‌اش دارویی بهتر از طنز نمی‌یابد. او کلام بغض‌آلود خود را در لفّافه‌ای از ریشخند و طنز و تحقیر و در قالب رمان‌هایش به مخاطب عرضه می‌کند. طنز نجیب محفوظ تسکین‌دهنده‌ی آلام مردم زمانه است. این پژوهش به بررسی عناصر طنز در کتاب میرامارِ نویسنده‌ی توانمند مصری «نجیب محفوظ» می‌پردازد. ادیبی که به حقّ، با سلاح طنز، به جنگ با مصایب زمانه‌ی خویش پرداخت و مسائل و مشکلات سیاسی، اجتماعی و... عصر خویش را با اسلوبی هنرمندانه و گاه با شیوه‌های نو و ابتکاری مطرح کرد. همچنین در پی آن است که شگردهای خاصّی را بشناساند که نجیب محفوظ در طنزش از آن بهره برد. طنزهای او یا به شکل هنری و در قالب‌های بلاغی مثل تشبیه، کنایه، استعاره، اغراق، تضاد و... آمده و یا به شکل شگردهایی مثل کوچک‌نمایی، اصطلاحات محاوره‌ای و... .