مطالعه بافت شناسی مراحل تکوین روده در لارو فیل‌ماهی (Huso huso)

Abstract

<strong>چکیده</strong> تکوین بافتی روده فیل‌ماهی در مراحل اولیه زندگی (75-1 روز پس از تفریخ) با استفاده از میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفت. لاروها در محلول بوئن فیکس شدند. سپس مراحل آبگیری و آغشتگی به پارافین انجام گردید. مقاطع بافتی به ضخامت 7- 5 میکرون تهیه و به روش‌های هماتوکسیلین و ائوزین رنگ‌آمیزی شدند. لارو یک روزه دارای روده ابتدایی است که توسط بافت پوششی استوانه‌ای مژه‌دار پوشیده شده است. در روز سوم پس از تفریخ در دیواره لوله گوارش شیاری مورب در قسمت پشتی- خلفی کیسه زرده ایجاد می‌شود و لوله گوارش را به دو ناحیه معده و روده میانی تقسیم می‌کند. در این زمان دریچه‌های مارپیچی تمایز می‌یابد. در لومن دریچه‌های مارپیچ، رنگدانه‌های جنینی تجمع یافته و ملانین‌پروپکا را تشکیل می‌دهند. در روز هفتم پس از تفریخ بافت اپیتلیوم روده میانی و روده مارپیچ از نوع استوانه‌ای مژه‌دار است. بخش انتهایی دستگاه گوارش به مجاری کوتاه مخرجی که بافت پوششی آن مکعبی است، تمایز می‌یابد. مجاری ادراری در این زمان به راست‌روده متصل می‌شود. در روز سیزدهم پس از تفریخ تعداد واکوئل‌های محتوی چربی در روده میانی و روده مارپیچ افزایش می‌یابد. بین روزهای 17 تا 19 پس از تفریخ لاروهای فیل‌ماهی دارای یک دوره تغذیه توأم هستند. 25 روز پس از تفریخ سلول‌های روده میانی دارای ریزکرک­های بلند است. در روز 36 ام تعداد سلول‌های جامی شکل در روده مارپیچ افزایش می‌یابد. در 43 روزگی، غدد روده‌ای با بافت پوششی استوانه‌ای مژه‌دار در بافت همبندی روده میانی، قابل مشاهده است. بین روزهای 57 تا 75 ام تعداد و اندازه چین‌های مخاطی روده افزایش می‌یابد. چنین اطلاعات و یافته­های پایه­ای می‌تواند به‌منظور ارتقاء پرورش لارو ماهیان خاویاری به‌ویژه فیل‌ماهی بسیار مفید باشد.