تولید و نگهداری کود مایع (سیلاژ) از کیلکاماهیان دریای خزر

Abstract

<strong>چکیده</strong> سه گونه از ماهیان کلیکا از خانواده کلوپئیده¹ در دریای خزر حضور دارند که از آبزیان صنعتی این دریا محسوب می‌گردند. ارزشمندی این گروه، علاوه بر ترکیب بیوشیمیایی مناسب مصرف،‌ به دلیل امکان تولید فرآورده‌های متفاوت از آنها است. علاوه بر مصارف مستقیم انسانی، می‌توان به قابلیت تبدیلی مناسب این آبزیان به مواد غذایی زمینه‌ای جهت مصرف دام، طیور و آبزیان اشاره نمود که آرد و سیلاژ از جملة مهمترین این فرآورده‌های جنبی² محسوب می‌شوند. کود مایع یا سیلاژ کلیکا، هم بصورت ماهی کامل و هم بصورت مواد زائد ناشی از سایر صنایع تبدیلی، می‌تواند بعنوان ماده غذایی با ارزش جهت خوراک دام و طیور مورد استفاده قرار گیرد .در بررسی حاضر با استفاده از ماهیان کلیکا، توسط روش‌های شیمیایی و با مصرف اسید فرمیک که موجب جلوگیری از فساد باکتریایی و تکمیل فرآیند اتولیز پروتئین‌های ماهی در اثر عمل آنزیم‌ها می‌گردد، اقدام به تولید سیلاژ شده است. در برآورد ارزش غذایی سیلاژ تولید شدة تازه، میزان متوسط پروتئین 34/22 درصد، چربی 48/4 درصد، مواد معدنی 78/2 درصد و رطوبت 52/71 درصد تعیین شده است. این مقادیر در روز آخر انبارداری به ترتیب به 16/20، 01/4، 69/2 و90/71 درصد تغییر یافتند، اما این تغییرات معنی‌دار نبودند. با توجه به این مسئله ارزش غذایی فراوان سیلاژ کلیکا مشخص می‌شود، همچنین محصول از نظر سلامت میکروبی نیز مورد بررسی قرار گرفته و در طول دورة نگهداری فساد میکروبی در آن دیده‌ نشده است.