نقد رویکرد حاکم بر بخش آموزش زبان‌های خارجی در برنامه‌ درسی ملی جمهوری اسلامی ایران

Abstract

این مقاله به بررسی رویکرد زیربنایی حاکم بر بخش‌های مربوط به آموزش زبان‎های خارجی در برنامه درسی ملی ایران می‌پردازد. روش بررسی در چارچوب رویکرد روش‌شناختی «نظریه انتقادی» می‌گنجد که هدف از آن آشکار کردن و سپس نقد سویه‌های ایدئولوژیک رویه‌ها و عملکردهای تربیتی در نظام‌های رسمی آموزشی است. داده‌ها از راه مطالعه‌ اسنادی و جستجو در پایگاه‌های اطلاع‌رسانی رسمی به دست آمده‌اند. نتیجه‌ بررسی حاکی از آن است که بخش‌های مربوط به آموزش زبان‌های خارجی در برنامه درسی ملی به دلیل توجه بیشتر به نظریه‌های نوین آموزش زبان دارای نقطه قوت است و از این‌رو پیشرفت در آن به چشم می‌خورد، اما هم‌زمان از دو مشکل بنیادین نیز رنج می‌برد: 1. قرار داشتن در سپهر ایدئولوژیک اسناد بالادستی؛ به ویژه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، 2. بی‌توجهی به کسری هنجارمندی موجود در نظریه‌های آموزش زبان که برنامه درسی ملی بر پایه آنها استوار شده است؛ چنان‌که آن را از وجوه اخلاقی و هنجارین تهی می‌سازد.