تحلیل مقایسه ای هژمونی فرهنگی در برنامه درسی پنهان متون بین‌المللی آموزش زبان انگلیسی

Abstract

تحلیل مقایسه­ای متون آموزش زبان انگلیسی در مؤسسات آموزشی که عموماً توسط ناشران امریکایی و اروپایی در جهان به چاپ می­رسد، هدف اصلی این مقاله است. زیرا متون آموزشی یکی از اثر بخش­ترین عناصر تربیتی اثرگذار بر نگرش­های دانش‌آموزان نسبت به سایر کشورها است که لازم است از نظر تأثیر و تأثر آنها مورد بررسی قرار گیرد. یکی از مفاهیمی که می­تواند مبنای چنین تحلیلی قرار گیرد مفهوم هژمونی فرهنگی است که در آن یک گفتمان سعی می­کند با طرد و حذف سایر گفتمان­های رغیب بر آنها چیره شود. بر این مبنا ابتدا با استفاده از روش مطالعه کتابخانه­ای ریزمؤلفه­های هژمونی فرهنگی، جهت تحلیل در متون آموزشی بر اساس نظر صاحب‌نظران استخراج گردید و سپس محتوای کتاب‌های پر­کاربرد آمورش زبان انگلیسی در آموزشگاه­ها از نظر مؤلفه‌های هژمونی فرهنگی مورد تحلیل قرار گرفت. مطالعه اسناد پیرامون هژمونی فرهنگی و داده­های حاصل از تحلیل محتوای متون این کتاب‌ها حاکی از آن بود که برخی کتاب­های آموزش زبان انگلیسی رایج در مؤسسات آموزش زبان انگلیسی، مانند کتاب­های سری امریکن فایل اینگلیش نسبت به سایر کتاب­ها به شدت هژمونیک بوده و مجموعه کتاب‌های آموزشی اکتیو اسکیلز اگر چه در تحلیل هژمونیک بودند، اما بار هژمونیک کمتری داشتند.