امکان‌سنجی کشت گلخانه‌ای با استفاده از آبیاری چگالشی (گیاه مورد مطالعه: ریحان)

Abstract

شوری‌زدایی یکی از راه‌های مقابله با کمبود منابع آب در بخش کشاورزی، بخصوص در مناطقی که دارای منابع آب‌شور و لب‌شور هستند، می‌باشد. آبیاری چگالشی به‌عنوان روشی برای آبیاری با استفاده از آب بی‌کیفیت و انرژی خورشیدی، ترکیبی از آبیاری زیرسطحی و دستگاه تقطیر ساده خورشیدی است. در این تحقیق باهدف بررسی توان آبیاری چگالشی برای تأمین نیاز آبی گیاهان، طرحی به مساحت دو مترمربع در گلخانه ایجاد شد. برای این منظور مخزنی (رطوبت ساز) به ابعاد 15×70×170 سانتیمتر ساخته شد که آب‌شور موجود در آن با استفاده از یک المنت گرمایشی تبخیر می‌شد. بخارآب هوای بالای سطح آب‌شور را گرم و مرطوب می‌کرد. این هوا به 5 عدد لوله‌ی منفذدار به طول دو متر که با فواصل 20 سانتیمتر در عمق 8 سانتیمتری خاک دفن بودند دمیده می‌شد. سپس بخارآب در داخل جدار لوله و خاک میعان کرده و آب موردنیاز گیاهان ریحان که در خاک کشت شده بودند را تأمین می‌نمود. نتایج نشان داد که رطوبت ساز روزانه به‌طور متوسط 12550 میلی‌لیتر آب را به‌صورت بخارآب، وارد لوله‌های منفذدار نمود و از این مقدار به‌طور متوسط 4167 میلی‌لیتر در خاک و لوله به آب مایع تبدیل می‌شد. همچنین این سیستم با آبیاری متوسط روزانه بیش از دو میلی‌متر توان تأمین نیاز آبی گیاه ریحان را داشت و تولید ماده تر و خشک در آبیاری چگالشی نسبت به گلدان‌های شاهد 32 و 63 درصد بیشتر بود.