بررسی عدم قطعیت گروهی مدل‌های گردش عمومی جو در شبیه‌سازی داده‌های هواشناسی (مطالعه موردی ایستگاه سینوپتیک رشت)

Abstract

یکی از معتبرترین روش‌ها برای ارزیابی اثرات پدیده تغییر اقلیم استفاده از متغیرهای اقلیمی شبیه‌سازی‌شده توسط مدل‌های گردش عمومی جو (AOGCM) است ولی این شبیه‌سازی‌ها دارای عدم قطعیت می‌باشند. چشم‌پوشی از عدم قطعیت‌های مرتبط با تغییر اقلیم در تحقیقات، از اعتبار نتایج کاسته و منجر به اعمال نتایج غیرواقعی و غیرکاربردی خواهد شد. در این پژوهش ابتدا داده‌های دما، بارش و تابش شبیه‌سازی‌شده توسط 5 مدل HADCM3، NCCCSM، NCCCSM، INCM3، GFCM21 و MPEH5 در ایستگاه سینوپتیک رشت بر اساس سناریوهای انتشار A1B، A2 و B1 به روش آماری ریزمقیاس شدند. ارزیابی کارایی مدل‌ها به‌صورت منفرد و گروهی با استفاده از آماره‌های خطا سنجی انجام شد. همچنین عدم قطعیت هر یک از مدل‌های گردش عمومی جو و سناریوهای انتشار به روش وزن دهی بررسی شد. نتایج آزمون آماره‌های محاسبه‌شده برای هر یک از مدل‌ها به‌صورت منفرد نشان داد مدل INCM3 در سناریوی A1B برای شبیه‌سازی بارش، مدل NCCCSM در سناریوی A1B برای شبیه‌سازی تابش و GFCM21 تحت سناریوی B1 برای شبیه‌سازی دمای کمینه و مدل HADCM3 در سناریوی A1B برای شبیه‌سازی دمای بیشینه بیشترین کارایی را در شبیه‌سازی داشته‌اند. نتایج اجرای گروهی مدل‌ها نشان داد که در برنامه‌ریزی آتی می‌توان از ترکیب گروهی مدل‌ها با عدم قطعیت کمتر و دقت بیشتری پارامترهای اقلیمی را شبیه‌سازی کرد. به‌منظور انتخاب سناریوی برتر بر اساس اجرای گروهی مدل‌ها مشاهده شد بیشترین مطابقت داده‌های بارش شبیه‌سازی‌شده با داده‌های واقعی بر مبنای سناریوی B1، برای داده‌های تابش بر مبنای سناریوی A1B و دمای کمینه و بیشینه بر مبنای سناریوی B1 می‌باشد.