بررسی اثرات متقابل کود آلی و سطوح آبیاری بر برخی شاخص‌های مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه نعناع‌فلفلی Mentha) piperita L.)

Abstract

نعناع فلفلی از جمله گیاهان دارویی و معطری است که مصارف دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی فراوانی دارد. یکی از خواص بارز آن خواص ضد میکروبی آن است. به‌منظور ارزیابی تأثیر کود آلی و سطوح مختلف آبیاری در مراحل مختلف رشدی گیاه نعناع فلفلی، آزمایشی در شرایط گلخانه‌ای در بهار سال 1397 در محیط گلخانه‌ی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح کاملأ تصادفی با 3 تکرار روی نعناع فلفلی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل تیمارهای آبیاری در 4 سطح (50، 75، 100 و 120 درصد نیاز آبی گیاه ) و 4 سطح کود آلی (کود گاوی در 2 سطح (5 و 10 تن در هکتار) و کود مرغی در 2 سطح (20 و 70 گرم در لیتر)) بوده که در مراحل مختلف رشد گیاه نعناع فلفلی مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد که اثر متقابل سطوح‌آبیاری و کودی بر خصوصیات مورفولوژیک نعناع‌فلفلی مانند ارتفاع گیاه و قطر ساقه معنی‌دار نبودند و بر روی وزن تر برگ، وزن تر ریشه و وزن خشک ریشه (در سطح 01/0) بسیار معنی‌دار بود. که میتوان نتیجه گرفت که بیشترین میزان آبیاری و میزان کود گاوی و مرغی باعث افزایش وزن تر برگ شده و میزان کود آلی تاثیری بر روی وزن تر و خشک ریشه نداشته است. اثر متقابل سطوح‌آبیاری و کودی بر خصوصیات فیزیولوژیک نعناع‌فلفلی مانند هدایت روزنه‌ای، محتوی نسبی آب برگ و نشت الکترولیت معنی‌دار نبودند و روی کلروفیل a، کلروفیل bو کلروفیل کل در سطح 01/0 بسیار معنی‌دار بود که کمترین میزان آبیاری و بیشترین میزان کود مرغی باعث افزایش کلروفیل a و کمترین میزان آبیاری و کمترین میزان کود آلی باعث افزایش کلروفیل bو کلروفیل کل شده و بر روی شاخص کلروفیل برگ(عدد اسپد کلروفیل) در سطح 05/0 معنی‌دار بود که کمترین میزان آبیاری و بیشترین میزان کود آلی باعث افزایش شاخص کلروفیل برگ شده است. میتوان نتیجه گرفت که نعناع‌فلفلی به سطوح مختلف آبیاری حساس تر بوده و سطوح کودی تأثیر مثبتی بر عملکرد نعناع‌فلفلی نداشته است و در بین کودهای آلی اثر کود مرغی به دلیل داشتن نیتروژن از کود گاوی بیشتر بوده است.