چارچوب دستیابی به سیاست‌های مدیریت مطلوب مشارکتی-راهبردی آب (مطالعه موردی : حوضه آبریز کشف رود

Abstract

حضور و مشارکت کنشگران در جریان فعالیت‌ها، تصمیم‌‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های راهبردی بخش آب از اصول غیرقابل منفک جریان توسعه‌ی پایا می‌باشد. عدم همکاری و بی‌اطلاعی کنشگران از اقدامات انجام‌شده و قرار نگرفتن ایشان در جایگاه تصمیم‌گیری جهت پیش برد اهداف، منجر به تقویت احساس عدم تعلق آنان نسبت به سرنوشت آینده آب خواهد شد و نتیجه‌ی حتمی آن، بی‌انگیزگی ایشان در نگهبانی و نگهداری از منابع آب خواهد بود. ازین رو می‌توان بر اهمیت مشارکت کنشگران در تصمیم‌گیری‌های مدیریت آب تأکید ورزید. مشارکتی که در صورت تحقق می‌تواند از تشدید کمبود و کمیابی منابع آب در آینده جلوگیری کند. پژوهش حاضر باهدف ایجاد اجماع در مسیر مدیریت مطلوب آب حوضه آبریز کشف رود انجام‌شده است. در این پژوهش پس از شناسایی و تحلیل کنشگران مؤثر و کلیدی، شناسایی وضع موجود و تدوین راهبردها، چشم‌انداز حوضه در افق ۱۴۲۰ تبیین گشت، که در آن این حوضه دارای تعادل پایا در منابع و مصارف آب خواهد بود. ذیل این چشم‌انداز، 19 راهبرد بنیانی و 63 سیاست کلان تدوین‌یافته است. با توجه به تعدد سیاست‌های تدوین‌یافته، به‌منظور روالمندسازی دستیابی به چشم‌انداز از ابزار نقشه‌راه استفاده شد. مؤلفه‌های اصلی نقشه راه در پژوهش حاضر عبارتند از، اصلاح ساختار مدیریت اجرایی، ارتقا فرهنگ آب و توانمندسازی جامعه، اصلاح و ارتقا سیاست‌های اقتصادی، مالی و فنی، مهارت افزایی، ارتقا سیستم داده برداری، پردازش و تحلیل آن‌ها و اصلاح قوانین و ضوابط بوده است. مؤثرترین راه پیاده‌سازی سیاست‌های تدوین‌یافته، مشارکت آب‌بران در جلسات تصمیم‌سازی و ارتقاء سطح آگاهی ایشان است. آنچه مسلم است، جلسات مشارکتی بدون ایجاد درک مشترک بین مدیران و آب‌بران‌ توانایی حل مشکلات مدیریت آب این حوضه را نخواهد داشت.