تعیین نیاز آبی گیاه کلزا با استفاده از لایسیمتر در منطقه حاجی آباد هرمزگان

Abstract

روغن کلزا یکی از سالم‌ترین روغن‌های خوراکی است و از این رو، این گیاه جایگاه ویژه‌ای درتاًمین روغن موردنیاز کشور پیدا کرده و کشت آن در بسیاری از مناطق ایران از جمله استان هرمزگان رایج شده است. علیرغم کاشت روزافزون این گیاه در هرمزگان، متاسفانه اطلاعات چندانی در زمینه نیاز آبی یا تبخیر-تعرق آن در منطقه موجود نیست. لذا این تحقیق به مدت چهار سال و با هدف تعیین نیاز آبی کلزا در ایستگاه تحقیقات کشاورزی حاجی آباد انجام گرفت. بدین منظور ابتدا اقدام به نصب یک دستگاه لایسیمتر در مرکز قطعه زمینی به مساحت 4 هکتار گردید. سپس به مدت سه سال در داخل و اطراف لایسیمتر کلزا رقمHyula-401 کشت و نیاز آبی آن بطور هفتگی اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که گیاه کلزا برای تولید 2950 کیلوگرم در هکتار دانه در منطقه مورد آزمایش به 55/526 میلی‌متر آب نیاز دارد که لازم است تا در طول دوره رشد و مطابق با نیاز روزانه گیاه در اختیار آن قرار گیرد. نیاز آبی روزانه کلزا از 66/1 میلی‌متر در روز در مرحله روزت تا حدود 5/6 میلی‌متر در روز در مرحله غلاف‌بندی و تشکیل دانه متغیر بود. از میزان کل نیاز آبی گیاه، حدود 20 میلی‌متر در مرحله جوانه‌زنی، 30 میلی‌متر در مرحله روزت، 63 میلی‌متر از شروع ساقه‌دهی تا آغاز گل‌دهی، 110 میلی‌متر در دوره گل‌دهی و 235 میلی‌متر در طول دوره‌های غلاف‌بندی و دانه‌بندی مورد‌نیاز میباشد.