بررسی تأثیر عدم قطعیت ناشی از ضریب تصحیح رطوبتی خاک در برآورد تبخیر- تعرق واقعی

Abstract

از آنجا که مقدار قابل توجهی از بارندگی در حوضه­های آبریز با کاربری کشاورزی صرف تبخیر- تعرق می­گردد، بنابراین عامل مذکور نقش مهمی در بیلان آب و مدیریت منابع آب ایفا می­نماید. بنابراین برآورد صحیح این مولفه بسیار حائز اهمیت است. الگوریتم توازن انرژی در سطح زمین (سبال) یکی از روش­های برآورد تبخیر- تعرق واقعی می­باشد که بر مبنای تکنیک سنجش از دور استوار است. در ساختار الگوریتم مذکور از شاخص­ها و ضرایب تجربی مختلفی استفاده می­شود که هر کدام در برآورد تبخیر- تعرق واقعی موثر می­باشند. در این تحقیق تاثیر عدم قطعیت ناشی از مقادیر شاخص تعدیل خاک، پوشش گیاهی در قالب الگوریتم سبال، بر روی برآورد مقادیر تبخیر- تعرق واقعی در بخشی از حوضه­ی آبریز نیشابور مورد بررسی قرار گرفت. به­منظور تعیین مقدار بهینه­ی شاخص مذکور از تصاویر ماهواره­ای سنجنده­ی مودیس در سال­های 1392 و 1393 استفاده شد و تاثیر عدم قطعیت ناشی از مقادیر مختلف این شاخص بر روی برآورد مقادیر تبخیر- تعرق واقعی در سال 1393 مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه­ی مقادیر برآوردی تبخیر- تعرق و مقادیر اندازه­گیری شده­ی میکرولایسیمتری آن در پلیگون مورد بحث نشان داد که کم­ترین و بیش­ترین خطای برآورد تبخیر- تعرق به­ترتیب به ­ازای مقدار 2/0 (RMSE=0.07، R²=0.99) و یک (RMSE=0.6، R²=0.12) برای ضریب L در ساختار شاخص تعدیل خاک پوشش گیاهی به­دست آمد. هم­چنین نتایج آزمون تی تست اختلاف معنی­داری در سطح 95 درصد (p<0.05) بین مقادیر اندازه­گیری و برآورد شده­ی تبخیر- تعرق واقعی برای تمامی مقادیر ضریب L به جز مقدار 2/0 را نشان داد.