مقایسه ابزارهای مختلف برنامه ریزی آبیاری قطره‌ای مرکبات درخاک با بافت متوسط و سنگین

Abstract

بخش عمده آب آبیاری در دشت­های کشور از منابع آب زیرزمینی تأمین می­گردد. برای مدیریت آبیاری، ابزارهای مختلفی وجود دارد که در کشور ایران اطلاعات کافی از نحوه عملکرد و تأثیر آن­ها وجود ندارد. در تحقیق حاضر به بررسی نقش چند ابزار مدیریت و برنامه­ریزی آبیاری، در افزایش بهره­وری مصرف آب در دو باغ مرکبات با بافت خاک متوسط و سنگین پرداخته شده است. این باغ­های پرتقال که با سیستم آبیاری قطره­ای آبیاری می­شوند، در شهرستان فسا در استان فارس واقع هستند. برنامه­ریزی آبیاری با استفاده از تانسیومتر، دماسنج مادون قرمز، رطوبت سنج خاک، بلوک گچی و سند ملی نیاز آبی گیاهان انجام و با تیمار تحت مدیریت باغدار مقایسه گردید. تجزیه و تحلیل­های اقتصادی نیز انجام گرفت. نتایج نشان داد با استفاده از روش­های برنامه­ریزی آبیاری فوق، مصرف آب آبیاری نسبت به مقدار آب مصرفی توسط باغدار، بدون کاهش معنی­دار در عملکرد درخت، تا حدود 56 و 46 درصد در دو باغ کاهش یافته است. در نتیجه کارایی مصرف آب آبیاری تا حدود 110 و 54 درصد در دو باغ مورد بررسی افزایش داشته است. کلیه ابزارهای برنامه­ریزی آبیاری مورد استفاده در دو باغ مناسب بوده اند. از نظر اقتصادی سند ملی نیاز آبی بهتر بوده است.