ارزیابی داده‌های واسنجی‌شده بارندگی ماهوارهTRMM در پایش خشک‌سالی

Abstract

خشک­سالی از پدیده­های آب و هوایی است که در همه شرایط اقلیمی و در همه مناطق کره زمین به وقوع می­پیوندد. اما اثرات و فراوانی آن در رژیم­های خشک و نیمه­خشک بیش­تر نمایان می­شود. پایش خشک­سالی از عوامل مهم و کلیدی در مدیریت خشک­سالی، به ویژه در مناطق مستعد و در معرض خطر است. این تحقیق با هدف ارزیابی تصاویر واسنجی شده TRMMدر تهیه نقشه­های SPI در استان­های خراسان شمالی، رضوی و جنوبی انجام شد. برای این منظور نقشه­های SPI در مقیاس­های 3، 6، 9 و 12 ماهه برای سال­های 1380 تا 1395 تهیه گردید. برای ارزیابی این نقشه­ها از آمار 14 ایستگاه همدیدی واقع در منطقه استفاده شد و پس از محاسبه شاخص خشک­سالی توسط داده­های ایستگاهی، نقاط متناظر این ایستگاه­ها از نقشه­های SPI استخراج گردید. برای بررسی اعتبار نقشه­های تهیه شده، از شاخص­های مطابقت شامل FAR و SR استفاده شد. از محاسبه معیارهای مطابقت و مقایسه کلاس­های خشک­سالی معلوم شد تطابق بسیار خوبی میان شاخص SPI برآورد شده با تصاویر ماهواره و داده­های زمینی وجود دارد. در SPI شش و نه ماهه مطابقت بیش از 80 درصدی و در مقیاس سه و 12 ماهه به ترتیب تشابه73 و 61 درصدی ملاحظه گردید.