مقایسه فنی و اقتصادی دو سیستم آبیاری قطره‌ای نواری و نشتی و سطوح مختلف ازت بر‌ میزان عملکرد و کارایی مصرف آب محصول سیر

Abstract

وقوع خشک­سالی­های اخیر و بحران کم­آبی لزوم استفاده از سیستم­های نوین آبیاری به منظور استفاده مناسب و افزایش بهره­وری از منابع آب را می­طلبد. بنابراین این پژوهش به­منظور بررسی اثر دو سیستم آبیاری تیپ و نشتی و سطوح مختلف ازت بر میزان عملکرد، کارایی مصرف آب محصول سیر در ایستگاه اکباتان مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی همدان، به­صورت کرت­های خرد شده در قالب بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. سیستم آبیاری در دو سطح نشتی و تیپ به­عنوان عامل اصلی (A) و کود ازته در سه سطح 0، 60 و 120 کیلوگرم ازت به­عنوان فاکتور فرعی (B) منظور شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر دو سیسستم آبیاری بر میزان عملکرد محصول و وزن سیرچه معنی­دار نبوده و دو سیستم مورد استفاده، عملکرد تقریبا یکسانی داشته­اند. میانگین کارایی مصرف آب در دو روش آبیاری تیپ و نشتی به­ترتیب kg/m³ 6/5 و kg/m³4/2 کیلوگرم بر مترمکعب تعیین شد. سیستم آبیاری تیپ با کاهش 54 درصدی در آب مصرفی نسبت به روش نشتی باعث افزایش 138 درصدی کارایی مصرف آب شد. بیش­ترین میزان کارایی مصرف آب مربوط به سطح کودی kg/ha 60 با میزان kg/m³ 27/4 شد. با توجه به این­که نسبت منفعت به هزینه در دو سناریوی افزایش سطح زیر کشت و حفظ منابع آب به­ترتیب 84/2 و 54/2 می­باشد. بنابراین بکارگیری سیستم آبیاری قطره­ای نواری در زراعت سیر اقتصادی است.