بررسی عملکرد گیاهان وتیور، تیفا و نی بر بهبود کیفیت زه آب اراضی شالیزاری (مطالعه موردی: استان گیلان)

Abstract

شوری و نیترات موجود در زه‌آب اراضی از مهم‌ترین دلایل آلایندگی بخش کشاورزی محسوب می‌شوند. عدم تمرکز اراضی کشاورزی، تنوع آلاینده‌ها و حجم بالای زه‌آب منجر به این شده است که راه‌کارهای متداول حذف نیترات و کاهش شوری عملکرد مناسبی نداشته باشند. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی راه‌کار گیاه‌پالایی در کاهش شوری و نیترات زه‌آب کشاورزی، توانایی جذب نیترات و کاهش شوری توسط سه گیاه وتیور، تیفا و نی را در اقلیم استان گیلان در قالب طرح بلوک‌های کاملا تصادفی در سه تکرار مورد بررسی قرار داد. در این راستا 9 مخزن استوانه‌ای به قطر و ارتفاع 50 و 80 سانتی‌متر و بافت خاک سیلتی لوم آماده و پس از کشت گیاهان دو تیمار غلظت‌های متفاوت نیترات شامل محلول‌های با غلظت 10 و 20 میلی‌گرم بر لیتر نیترات در طول مدت آزمایش به گیاهان و مخازن خاک اعمال شد. توانایی جذب نیترات و کاهش شوری توسط گیاهان در عمق‌های 35 و 70 سانتی‌متر با اندازه‌گیری مقادیر نیترات و شوری عصاره خاک بررسی شد. نتایج نشان داد که بیش‌ترین مقدار جذب نیترات مربوط به گیاه نی در تیمار غلظت 10 و در عمق 70 سانتی‌متر به میزان 59/98 درصد و کم‌ترین مقدار آن در عمق 70 سانتی‌متر و غلظت 20 میلی‌گرم بر لیتر، به میزان 96/34 درصد توسط گیاه وتیور روی داد. علاوه براین سه گیاه در کاهش میزان اسیدیته با یکدیگر اختلاف معنی‌دار داشتند اما در کاهش شوری میان آن‌ها تفاوتی در سطح 5 درصد مشاهده نشد.