مقایسه توابع عملکرد محصولات و تخصیص آب آبیاری بر اساس روش‌های جدید و قدیم FAO در شبکه آبیاری زاینده‌رود

Abstract

با توجه به کاهش منابع آبی، تخصیص بهینه آب در بخش کشاوزی بیش از پیش ضرورت پیدا می­کند. بدین منظور،<br /> برنامه­ریزی بهینۀ آبیاری و تولید توابع عملکرد با توجه به منابع آب در دسترس و مراحل رشد، رویکردی است مؤثر در<br /> بهره­وری بهتر از آب. این رویکرد با هدف حداکثر کردن تولید محصول با استفاده از روابط ارائه شده در سازمان خوارباروکشاورزی ملل متحد (FAO) در سال 1979 به کرات مورد توجه بوده است. اما همین سازمان از سال 2003 تغییراتی در این روابط داد که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. مقایسه این دو روش در تولید توابع عملکرد و نحوۀ تخصیص آب، هدف این مقاله قرار داده شده است که روی چهار محصول گندم، جو، چغندر قند، و سیب‌زمینی در شبکه­های آبیاری زاینده رود به انجام رسید. بدین منظور دو مدل بهینه­سازی برای تهیۀ برنامۀ آبیاری محصولات فوق در طول دورۀ رشد و با دور زمانی10 روزه با هدف حداکثر کردن عملکرد بر اساس شرایط اقلیمی مربوط به خشکسالی سال آبی 78-1377 توسعه یافت. نتایج نشان می­دهد که رابطۀ جدید FAO عملکرد کمتری را برای محصولات در شرایط تنش آبی ارائه می­دهد. اما از طرفی توزیع آب آبیاری طی دوره رشد یکنواخت­تر بوده است.