کشف مبانی فلسفی آموزه‌های تربیتی وصیت‌نامه شهدای دانشجوی دوران دفاع مقدس

Abstract

شهدا آگاهانه راه پرافتخاری را انتخاب کردند. آگاهی و شناخت آنان منبعث از مبانی فکری و روایتگر اندیشه فلسفی آنهاست. می‌توان از لابلای وصیت‌نامه‌ها مبانی فلسفی آنها را استخراج و ارائه کرد. هدف این مقاله کشف مبانی فلسفی آموزه‌های تربیتی مندرج در وصیت‌نامه شهدای دانشجوی دوران دفاع مقدس جهت ارئه راهکارهای تربیتی برای دست‌اندکاران امر تعلیم‌وتربیت است. روش پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت اسنادی ـ تحلیلی است. جهت تحلیل از شیوه "تحلیل محتوای عمیق" استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد در وصیت‌نامه شهدا درمورد هستی‌شناسی به اندازه‌ای پرداخته شده است که خواننده با مراجعه به وصیت‌نامه‌های شهدای دانشجو تصویر روشنی از خداوند و هستی، تعلق هستی به خداوند و تقابل حق‌وباطل و فناپذیری دنیا به‌دست می‌آورد. درعین‌حال در وصیت‌نامه شهدای دانشجو به چیستیِ هستی به میزان کم‌تری توجه شده است. در بعد انسان‌شناسی شهدای دانشجو در هیأت فیلسوف تمام‌عیار ظاهر شده و به ویژگی‌های انسان ازجمله آزادی، اراده ، شناساگربودن ، مسئولیت‌پذیری، پاک‌سرشت‌بودن و ترکیب جسم و روح پرداخته‌اند. درخصوص شناخت‌شناسی، بیشترین استناد شهدا برای شناخت، وحی و در مرتبه بعد کاریزما و درنهایت عقل است. اغلب شناخت شهدا را می‌توان جزو شناخت حصولی و از نوع عین‌الیقین محسوب کرد. در زمینه ارزش‌شناسی آنان توجه بارزی به نقش اراده و آگاهی در شکل‌گیری خیر و ارزش داشته و به ارزش‌های عبادی و اخلاقی به‌خوبی پرداخته اما به منشأ ارزش‌ها توجه کمی داشته‌اند.