طراحی الگوی ارزشیابی اثربخشی دوره‌های تربیتی و آموزشی سازمان نظامی

Abstract

هدف این مقاله، طراحی الگوی ارزشیابی اثربخشی دوره‌های تربیتی و آموزشی سپاه است. این پژوهش ازنظر هدف درزمره پژوهش‌های توسعه‌ای و روش پژوهش آن از نوع ترکیبی و طرح اکتشافی است. جامعه آماری این پژوهش در مرحله کیفی شامل خُبرگان علمی، فرماندهان و مدیران نظام تربیت و آموزش سپاه و در مرحله کمی شامل فرماندهان و مدیران تربیت و آموزش سپاه و اساتید و مربیان دانشگاه‌ها و مراکز تربیتی و آموزشی سپاه بودند. برای تحلیل داده­ها در مرحله کیفی از روش تحلیل محتوا و در مرحله کمی برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری و معادلات ساختاری استفاده شد. یافته‌های مرحله کیفی که با روش تکوین استقرایی احصا شد، نشان داد که الگوی ارزشیابی اثربخشی دوره‌های تربیتی و آموزشی، دارای چهار مقوله اصلی و 24 مقوله فرعی بود. یافته­های پژوهش در مرحله کمی حاکی از این بود که همه ضرایب الگو با سطح اطمینان 99/0 معنی‌دار بودند. مجموع یافته‌ها و نتایج تحلیل نشان داد که الگوی طراحی‌شده از استحکام بالایی برای ارزشیابی اثربخشی دوره‌های تربیتی و آموزشی برخوردار است. الگوی ارائه‌شده شامل چهار بُعد: ارزشیابی درون‌داد، فرایندها، نتایج و پیامدها به‌ترتیب با ضرایب مسیر 77/0، 787/0، 82/0 و 84/0 بود. در بین ابعاد مذکور بُعد نتایج با ضریب وزنی 326/0 دارای بیشترین اهمیت و بُعد درون‌داد با ضریب وزنی 273/0 دارای کم‌ترین اهمیت بود. این الگو، همسو با مبانی نظری، پیشینه پژوهشی موضوع و با درنظرگرفتن دکترین کلان، طرح رشد و همچنین طرح تحول و تعالی سازمان، بومی ‌شده و برای اجرا در زیرنظام ارزشیابی آموزشی نظام تربیت و آموزش سازمان، مناسب است.