مدیریت ریسک قیمتی واردات دانه روغنی سویا به وسیله بازار آتی‌ها

Abstract

دانه‌های روغنی و روغن های خام مواد اولیه مصرفی در صنعت روغن نباتی هستند. کارخانجات روغن کشی در ایران برای این مواد اولیه متکی به واردات می باشند بطوری که بیش از 90 درصد مواد اولیه مورد نیاز خود را از طریق واردات تأمین می‌کنند. در این میان دانه روغنی سویا عمده‌ترین دانه روغنی مورد استفاده در این صنعت می‌باشد که عمدتا از خارج تامین می شود. در بازار جهانی قیمت این کالا در نوسان است و متقاضیان آن با ریسک قیمت مواجه اند. در این مقاله شرکت در بازار آتی های بورس تجاری شیکاگو و اتخاذ استراتژی خرید آتی‌های دانه روغنی سویا بعنوان یک ابزار پوشش ریسک قیمتی واردات دانه روغنی سویا مورد بررسی قرار گرفته و به کمک دو الگوی «حداقل واریانس» و «میانگین واریانس» نرخ بهینه پوشش ریسک استخراج شده است. همچنین ورود نرخ ارز در مدل و اثرات متقابل ریسک نرخ ‌ارز و ریسک قیمت واردات بررسی شده و در نهایت کارایی هر کدام از نرخ‌های پوشش ریسک حاصل بررسی و نرخ بهینه پوشش ریسک موثر تعیین شده است. نتایج نشان می دهد که بازار آتی ها می تواند به عنوان یک ابزار مناسب برای مدیریت ریسک قیمت برای واردکنندگان دانه سویا مورد بهره برداری قرار گیرد بطوری که اگر واردکنندگان معادل 96 درصد نیاز وارداتی خود را در قالب قراردادهای آتی عمل نمایند آنها قادر خواهد بود ریسک قیمت را به میزان 45 درصد کاهش دهند.