برآورد و شبیه‌سازی تمایل به پرداخت برای آب کشاورزی سیمینه‌رود در دشت بوکان: کاربرد رهیافت خودراه اندازسازی

Abstract

در بسیاری از دشت‌های حوضه آبخیز ارومیه توزیع رایگان و قیمت پایین آب منجر به استفاده و تخصیص ناکارآمد منابع کمیاب آب شده است. در این زمینه، قیمت گذاری آب یک ابزار سیاسی برای افزایش کارایی آب، کاهش تقاضای آب، مدیریت سیستم‌های آبیاری و بازگشت هزینه‌ها است. از نقطه نظر کارایی اقتصادی، قیمت آب می‌بایست بازگوکننده‌ی هزینه‌ی فرصت باشد؛ در حالی که از دیدگاه درآمدی، قیمت آب تا حد زیادی به تمایل به پرداخت کشاورزان وابسته است. در این مطالعه، برای تخمین تمایل به پرداخت (WTP) کشاورزان برای آب کشاورزی از روش ارزش گذاری مشروط استفاده شده و همچنین با شبیه‌سازی از نوع «خود راه انداز» (Bootstrap) نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. داده های مورد نیاز از روش نمونه گیری تصادفی ساده مشتمل بر 134 کشاورز در حاشیه رودخانه سیمینه رود دشت بوکان در بهار 1391 به دست آمد. نتایج ارزش گذاری مشروط (CVM) و خودراه‌اندازسازی نشان می‌دهند که متوسط تمایل به پرداخت به ترتیب برای هر روش 48/477 و 47/438 ریال برای هر متر مکعب است که تمایل به پرداخت داده های شبیه سازی شده تفاوت چندانی با روش ارزش گذاری مشروط ندارد. سن کشاورز، سطح زیر کشت محصولات، درآمد حاصل از شغل کشاورزی و داشتن درآمد فرعی اثر معنا داری را بر روی تمایل کشاورزان برای پرداخت آب بها نشان دادند.