تحلیل شبکة تعاملات کنشگران سازمانی نظام نوآوری پایدار صنعت لبنیات ایران

Abstract

امروزه، تحلیل شبکة اجتماعی در مطالعات نظام نوآوری کشاورزی و بررسی پایداری آنها پذیرفته شده است. بنابراین، هدف مطالعة حاضر، بررسی شبکة تعاملات نظام نوآوری پایدار صنعت لبنیات ایران به روش کیفی، اکتشافی و با استفاده از تحلیل شبکة اجتماعی کنشگران سازمانی نظام بوده است. در این راستا، از مصاحبة عمیق و نیمه­ساختارمند با خبرگان کلیدی (26 نفر از سطوح کلان و میانی نظام) و متخصصان موضوعی (20 نفر از سطوح خرد و اجرایی نظام) برای گردآوری داده­ها استفاده شد. همچنین، نرم­افزارهای ORA و Atlas. ti برای تحلیل داده­ مورد استفاده قرار گرفتند. یافته­های تحقیق نشان ­می­دهد که اگر چه شبکة کنشگران سازمانی نظام نوآوری این صنعت مانند ابزار طبقه­بندی کنشگران مطالعات پیشین دارای سازمان­های تجاری، نهادهای سیاستی دولتی، مؤسسات آموزش عالی، سازمان­های تحقیقاتی و فناوری، مؤسسات واسطه، سازمان­های سرمایه­گذاری، نهادهای غیرانتفاعی، بخش خارجی و نیز تعاملات آنها است امّا، از شبکة تعاملات سازمانی متفاوتی تبعیت می­کند. بر اساس نتایج، اصلاح ساختار این شبکه جهت ارتقای پایداری نظام نوآوری بایستی با دو هدف دنبال گردد: الف) بهبود جریان منابع، دانش، اطلاعات و ایده­ها در نظام و ب) کاهش تمرکز شبکة اصلی و افزایش پویایی گره­ها با ایجاد شبکه­های کوچکتر در درون شبکة اصلی جهت گسترش جریان محلّی اطلاعات، تسریع تعاملات و دسترسی به تمامی کنشگران نظام.