برآورد پیامد‌های اقتصادی و زیست محیطی برداشت از آب های زیرزمینی (مطالعه موردی: شهرستان اردکان)

Abstract

برداشت از آب­های زیرزمینی به­میزان بیش از شارژ طبیعی آبخوان موجب کسری بیلان، افت سطح سفره­های زیرزمینی و کمبود آب در بسیاری از مناطق گردیده است. هدف اصلی مطالعه حاضر، برآورد (PCC) هزینه­های شخصی مصرف­کنندگان منابع آب زیرزمینی و هزینه­های اضافی ناشی از برداشت از این منابع در شهرستان اردکان بود. به­منظور برآورد هزینه­ نهایی شخصی مصرف­کنندگان، هزینه­های پمپاژ سالیانه مبلغ 63 میلیارد ریال و هزینه­های حفر چاه مبلغ 290 میلیارد ریال برآورد گردید. در بخش هزینه­های اضافی ناشی از برداشت، مجموع ارزش حفاظتی آب­های زیرزمینی شهرستان اردکان با استفاده از ارزش­گذاری مشروط و تکنیک دو­گانه دو­بعدی مبلغ 22 میلیارد ریال برآورد شد. همچنین، از سال 1366-1395 هزینه­ی کاهش تولید محصولات کشاورزی مبلغ 1211 میلیارد ریال برآورد شد. اختلاف بسیار زیاد بین مجموع هزینه­های شخصی مصرف­کنندگان و هزینه­های اضافی ناشی از برداشت، بیانگر وضعیت بحرانی منابع آب زیرزمینی شهرستان است. این تفاوت می­تواند در جهت تغیر نگرش مسئولین و بخش­های صنعت و کشاورزی به­عنوان بزرگ­ترین مصرف­کننده منابع آبی، در زمینه­ی مصرف بهینه­ی منابع آب زیرزمینی مفید واقع شود. همچنین، مجموع هزینه­ی برداشت از آب­های زیرزمینی به­میزان 1586میلیارد ریال می­تواند کمک شایانی به دولت و سیاست­گزاران برای توجیه انتقال آب جایگزین به منطقه نماید.