ارزیابی کیفیت برنامه درسی گرایشی مقطع کارشناسی ترویج و آموزش کشاورزی (مورد مطالعه: دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان)

Abstract

در بازنگری دروس مقطع کارشناسی ترویج و آموزش کشاورزی در ابتدای دهة 1380، برای جبران نقص‌های برنامة درسی مذکور، برنامة درسی گرایشی نیز به آن اضافه شد. حال با گذشت بیش از یک دهه از اجرای این برنامة درسی، در زمینة کیفیت و حتی در بعضی موارد دربارة ضرورت وجودی آن پرسش‌هایی مطرح شده است؛ بنابراین، هدف این مطالعه ارزیابی کیفیت برنامة درسی گرایشی مقطع کارشناسی ترویج و آموزش کشاورزی است. تحقیق حاضر از نوع مطالعات توصیفی- پیمایشی است و جامعة آماری آن را تمام دانش‏آموختگان مقطع کارشناسی رشتة ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان در سه دورة اخیر (120 نفر) تشکیل می‌دهند. از این تعداد، با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و روش نمونه‏گیری کاملاً تصادفی، 92 نفر به‌عنوان نمونة آماری انتخاب شدند. برای اجرای پژوهش از پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته استفاده شد که در آن، دو مؤلفة اصلی کیفیت از دیدگاه بانک جهانی (عملکرد و محیط یادگیری) براساس مقیاس پنج­درجه‌ای لیکرت سنجیده شدند. روایی پرسشنامه توسط پنلی از متخصصان و پایایی آن با انجام مطالعه‏ای پیشاهنگ و ضریب آلفای کرونباخ (بیش از 7/0 برای تمامی متغیرها) تأیید شد. نتایج نشان داد اکثر پاسخگویان به درج نام رشتة گرایشی در گواهینامة پایان تحصیلات خود تمایل دارند و از نظر آنان وجود این دروس مفید است. با اینکه از دیدگاه پاسخگویان، متغیر محیط ‏یادگیری در وضعیتی نامطلوب و متغیر دستاوردهای یادگیری و کیفیت کلی دروس گرایشی در وضعیتی مطلوب ارزیابی شد، پاسخگویان اعلام کردند که اعضای هیئت علمی سایر رشته‏ها دیدی مثبت به دانشجویان ترویج و آموزش کشاورزی ندارند و همچنین اعلام کردند که دروس گرایشی در وضعیت فعلی خود دانشجویان را برای ورود به بازار کار آماده نمی­کنند. نحوة انتخاب دروس گرایشی و نوع فعالیت خانوادگی، تفاوت آماری معناداری را در میانگین متغیرهای اصلی مطالعه ایجاد کرد.