کاربرد روش ریکاردین در بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر رانت زمین‌‌های کشاورزی

Abstract

امروزه تغییر اقلیم یکی از مهم‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی قرن بیست‌و‌یکم است که پیامدهای جدی اقتصادی را به‌دنبال دارد. این مطالعه با توجه به اهمیت تغییر اقلیم و تأثیر آن بر بخش کشاورزی، با هدف بررسی تأثیر متغیرهای اقلیمی بر رانت زمین کشاورزی محصولات منتخب استان گلستان در دورة 1360-1390 به‌صورت ترکیبی (پانل) و با استفاده از روش ریکاردین انجام گرفت. به‌منظور دستیابی به اهداف این مطالعه، از داده‌های مربوط به دما و میزان بارش و داده‌های مربوط به هزینة تولید استفاده شد. نتایج برآورد مدل ریکاردین محصولات نشان می‌دهد که در بین متغیرها، متغیرهای دما و بارش به‌صورت غیرخطی به‌ترتیب، تأثیر منفی و مثبت بر رانت زمین‌های کشاورزی دارند؛ به‌عبارت دیگر، با افزایش متوسط دما از 25/17 درجة سانتی‌گراد، رانت زمین‌های کشاورزی منطقة مورد مطالعه کاهش و با افزایش مقدار تجمعی بارش باران از 72/259 میلی‌متر افزایش می­یابد. همچنین، نتایج تغییر رانت زمین کشاورزی با استفاده از سناریوهای مختلف در سال‌های آتی نشان می‌دهد تغییر اقلیم، بر مقدار رانت محصولات تأثیر منفی می‌گذارد و به کاهش رانت ناشی از محصولات تا حدود 38 درصد در آینده منجر می‌شود. با توجه به نتایج، توسعة واریته و ارقام جدیدی از محصولات مقاوم به خشکی و بهبود مدیریت منابع آبی برای مقابله با مشکل کم‌‌آبی، خطر تغییر دما و سایر شرایط آب‌­وهوایی، به‌منظور جلوگیری از کاهش رانت ناشی از تغییر اقلیم پیشنهاد می‌شود.