عوامل مؤثر بر نگرش مصرف‏‏کنندگان به محصولات غذایی تراریخته (مورد مطالعه: شهرستان قزوین)

Abstract

امروزه نظام‌های تولیدی کشاورزی برای پاسخگویی به نیاز روزافزون غذا در جهان، با کاربرد فناوری‌های نوین به تولید محصولات تراریخته اقدام کرده‌اند، اما علی‌رغم اهمیت این محصولات در بهبود امنیت غذایی و دستیابی به توسعة پایدار، هنوز پذیرش آن‌ها مورد تردید است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف اصلی بررسی عوامل مؤثر بر نگرش مصرف‌کنندگان شهرستان قزوین به محصولات غذایی تراریخته انجام گرفت. جامعة آماری پژوهش، شامل خانوارهای مصرف‌کنندة محصولات غذایی تراریخته در شهرستان قزوین بود که 239 نفر از آن‌ها با روش نمونه‌گیری دردسترس بررسی شدند. ابزار اصلی پژوهش، پرسشنامه است که روایی آن از طریق گروهی از متخصصان و پایایی آن با محاسبة ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با نرم‌افزارهای LISREL 8.80 و SPSS Win 21 انجام گرفت. براساس نتایج تحلیل عاملی تأییدی، اعتبار مدل اندازه‌گیری نگرش به محصولات غذایی تراریخته در جامعة آماری مورد مطالعه تأیید شد. براساس نتایج، بیشتر پاسخگویان (57 درصد) به محصولات غذایی تراریخته نگرش ویژه‌ای ندارند و مانند سایر محصولات با آن رفتار می‌کنند. نتایج مقایسة میانگین‌ها نشان داد که بین نگرش پاسخگویان به محصولات غذایی تراریخته براساس متغیرهای جنسیت، وضعیت تأهل، وضعیت اشتغال و محل زندگی، اختلاف معنی‌داری وجود دارد. علاوه‌براین، نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام‌به‌گام نشان داد متغیرهای خرید مواد غذایی ارگانیک، اعتماد به مؤسسه‌های بیوتکنولوژی، دانش دربارة محصولات تراریخته، بررسی اطلاعات مواد غذایی، درآمد سالیانه و سن پاسخگویان، 6/84 درصد از تغییرات واریانس متغیر نگرش به محصولات غذایی تراریخته در بین افراد مورد مطالعه را تبیین می­کنند. نتایج این مطالعه، دستاوردهای مناسبی برای ترویج و توسعة محصولات غذایی تراریخته در کشور به‌همراه دارد.