بررسی مردم‌نگارانه پدیده ازدواج زودهنگام در میان مهاجران افغان (قوم هزاره) در دو شهر هامبورگ (آلمان) و تهران (ایران)

Abstract

ازدواج زودهنگام یا پدیده کودک همسری به دلایل متعددی از جمله فقر، نابرابری جنسیتی، رویه‌های فرهنگی سنتی حاکم بر جوامع بشری، بی‌سوادی و ناامنی در بسیاری از نقاط جهان به صورت گسترده‌ای رواج دارد که منجر به عدم تربیت صحیح نسل آینده، افزایش میزان طلاق، افزایش نرخ مرگ‌ومیر مادران و فرزندان و مشکلات بهداشتی شده است. مقاله پیش رو درصدد بررسی مقایسه‌ای تغییرات الگوی ازدواج زودهنگام در میان مهاجران افغان در مناطق حاشیه‌ای ایران (تهران) و آلمان (هامبورگ) به عنوان اصلی‌ترین مقاصد مهاجران افغان در دو قاره آسیا و اروپا است. این پژوهش با رویکرد مردم‌نگارانه به بررسی متغیرهای وابسته شامل مهاجرت بین‌المللی، سطح سواد و نقش ساختار قانونی جوامع میزبان در تدوین قوانین کنترل­گرایانه بر مؤلفه سن اولین ازدواج در جامعه مهاجران افغان (قوم هزاره) پرداخته است. شرایط زندگی شهری به ویژه در جوامع توسعه‌یافته به فراگیری آموزش همگانی برای دختران و زنان انجامیده و در کنار کسب مهارت‌های متنوع و ورود به بازار کار سن ازدواج را افزایش داده است. ﻧﻮع پژوهش کیفی و روش توصیفی- اسنادی ﺑﻮده است. داده‌های بخش آلمان بر مبنای 5 مصاحبه تخصصی، 34 مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و مشاهده مشارکتی در میان مهاجران افغان ساکن هامبورگ است و برای جمع‌آوری داده‌های بخش ایران از 7 مصاحبه تخصصی و 24 مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با مهاجران افغان در مراکز آموزش پایه مناطق حاشیه‌ای شهر تهران استفاده شده است. داده‌ها بر مبنای کدگذاری باز در چارچوب الگوی گوردن (1964) مورد تحلیل محتوا قرار گرفته‌اند.