بررسی تأثیر استفاده از سطوح مختلف ساکارز و نشاسته در جیره کاملاً مخلوط شده بر تخمیر، سوخت- ساز نیتروژن در شکمبه و عملکرد گاوهای شیرده هلشتاین

Abstract

به منظور بررسی اثرات استفاده از سطوح مختلف ساکارز و نشاسته در جیره کاملاً مخلوط شده بر تخمیر، سوخت- ساز نیتروژن در شکمبه و عملکرد گاوهای شیرده، از چهار راس گاو شیرده هلشتاین دارای فیستولای شکمبه در قالب طرح مربع لاتین 4×4 با چهار دوره 28 روزه استفاده شد. جیره‏های آزمایشی حاوی مقادیر مختلف ساکارز و نشاسته خالص ذرت بوده که ساکارز خالص در سطوح صفر، 25، 50 و 75 گرم در کیلوگرم ماده خشک، به ترتیب با 75، 50، 25 و صفر گرم نشاسته ذرت خالص، در جیره کاملاً مخلوط شده جایگزین شدند. جیره‏ها با استفاده از نرم‏افزار سیستم کربوهیدرات و پروتئین خالص کرنل فرموله گردید. جایگزین کردن نشاسته ذرت با ساکارز در جیره، اثری بر pH مایع شکمبه نداشت. در این پژوهش اضافه کردن ساکارز به جای نشاسته ذرت به جیره کاملاً مخلوط شده، به طور معنی‏داری غلظت آمونیاک در شکمبه را کاهش داد، اما اثر معنی‏دار بر غلظت نیتروژن پپتیدی نداشت. افزایش ساکارز در جیره بر کل غلظت اسیدهای چرب فرار در شکمبه و نسبت استات به پروپیونات اثر معنی‏دار نداشت، اما غلظت بوتیرات را در شکمبه افزایش داد (05/0 >P). در این آزمایش، جیره با ساکارز بیشتر تمایل به کاهش اسیدهای چرب زنجیر شاخه-دار در مقایسه با نشاسته ذرت داشت (05/0<P). افزایش ساکارز در جیره در مقایسه با نشاسته ذرت، ماده خشک مصرفی، تغییرات وزن بدن، گوارش‌پذیری ظاهری مواد مغذی در کل دستگاه گوارش و تولید شیر را تحت تأثیر قرار نداد، اما درصد چربی شیر و کل مواد جامد شیر را به طور معنی‏دار افزایش داد (05/0>P). با بالا رفتن سطح ساکارز، درصد پروتئین شیر تمایل به افزایش و نیتروژن اوره ای شیر به طور معنی‏دار کاهش یافت (05/0>P)، که بیانگر بهبود سوخت-ساز نیتروژن در شکمبه و در نتیجه استفاده موثرتر از بخش‌های سریع التخمیر نیتروژن جیره می‏باشد.