تعیین جایگاه‌های تحت انتخاب مثبت در نژادهای گوسفند ایرانی بلوچی و زل

Abstract

نشانه­های انتخاب در کل ژنگان (ژنوم)، ما را در درک سازوکار­های انتخاب و شناسایی مناطقی از ژنگان که در طی سالیان متمادی به‌صورت طبیعی و یا مصنوعی انتخاب شده­اند، راهنمایی می­کنند. هدف این تحقیق شناسایی نقاطی از ژنگان در گوسفندان زل و بلوچی بود که در طی سال­های مختلف به‌صورت مصنوعی یا طبیعی انتخاب شده­اند. 143 رأس گوسفند بلوچی (96 رأس) و زل (47 رأس)، با استفاده از آرایه­های ژنگانیIllumina ovine SNP50K BeadChip تعیین ژنوتیپ شدند. برای جستجوی نشانه­های انتخاب از آزمون نااُریب F_ST ویر و کوکرهام (تتا) در بستۀ نرم‌افزاری R استفاده شد. نتایج 17 منطقۀ ژنگانی روی کروموزوم­های 3، 4، 5، 7، 10، 11، 12، 13، 15، 18 و X را شناسایی کرد. تجزیه‌وتحلیل‌ اطلاعات زیستی (بیوانفورماتیکی) نشان داد که برخی از این مناطق ژنگانی با ژن­های مؤثر بر صفات گسترش نظام استخوان‌بندی (اسکلتی) و دم، ایمنی و یاخته‌شناختی (سیتولوژی) یاخته‌ای، سوخت‌و‌ساز (متابولیسم) قند و انرژی و تولید­مثلی مانند ژن­های RPS6KA3، HOXB9، ESPL1، AAAS، FNDC3A همپوشانی دارند. نتایج این تحقیق و جایگاه­های ژنگانی شناسایی‌شده می­تواند نقش مهمی در رابطه با بررسی تأثیر انتخاب در تمایز جمعیتی دو نژاد دنبه‌دار بلوچی و بدون دنبۀ زل و در پی آن شناسایی مناطق ژنگانی مرتبط با صفات متمایزکنندۀ این دو نژاد داشته باشد.