اثر دو سیستم پروار بر خصوصیات پرواری و ویژگی‌های لاشه سنین مختلف بزغاله‌های بومی فارس

Abstract

دو گروه سی رأسی بزغاله نر سه ماهه انتخاب شد (شش بزغاله در روز اول کشتار شد). گروه اول (سیستم 1) در سن سه ماهگی بلافاصله بعد از شیرگیری، و گروه دوم (سیستم 2) بعد از سه ماه چرا در مرتع و در سن شش ماهگی به باکس‌های انفرادی پروار منتقل شدند. مدت پروار برای گروه اول نه ماه و برای گروه دوم شش ماه بود. جیره کامل پلت شده به صورت آزاد در دسترس بود. در سنین 6، 9 و 12 ماهگی، از هر گروه هشت بزغاله کشتار و ویژگی‌های لاشه اندازه‌گیری شد. تفاوت وزن بدن در تمامی سنین 6، 9 و 12 ماهگی، بین دو سیستم پروار معنی‌دار بود (01/0P<). تفاوت اضافه وزن روزانه در سنین 3 تا 6 و 9 تا 12 ماهگی بین دو سیستم، معنی‌دار بود ولی در سنین 9 تا 12 ماهگی بین دو سیستم معنی‌دار نبود ‌(05/0P>). ضریب تبدیل خوراک در سنین 6 تا 9 ماهگی بین دو سیستم معنی‌دار، و در سنین 9 تا 12 ماهگی بین دو سیستم معنی‌دار نبود. درصد وزن لاشه سرد در سنین 6 و 9 ماهگی، بین دو سیستم معنی‌دار بود ولی در سن 12 ماهگی، بین دو سیستم معنی‌دار نبود. درصد وزن قطعات با ارزش لاشه (ران، دست و راسته)، درصد وزن گوشت، چربی و استخوان لاشه در هر سن، بین دو سیستم معنی‌دار نبود. تفاوت وزن بدن، اضافه وزن روزانه، ضریب تبدیل خوراک، درصد لاشه، درصد گوشت، چربی و استخوان لاشه در هر دو سیستم، بین سنین 3، 6، 9 و 12 ماهگی معنی‌دار بود. وزن بدن بزغاله‌ها درسیستم 2 در سن شش ماهگی و در پایان 3 ماه چرا در مرتع، 5/18 کیلوگرم بود ولی وزن بدن بزغاله‌های سیستم 1 (پروار شده در این مدت)، 5/25 کیلوگرم بود. بزغاله‌های مرتع رو در مدت چرا، ابتدا کاهش وزن شدید و بعد از آن، اضافه وزن خیلی کمتری داشتند و در هنگام پروار هم، اضافه وزن روزانه کمتری نشان دادند. بنابراین پروار بزغاله‌ها در سیستم 1 در تمام سنین به صرفه‌تر بود. با ادامه یافتن طول دوره پروار، از کارایی پروار کاسته شد و درصد وزن چربی داخلی و درصد وزن چربی لاشه افزایش یافت و از کیفیت لاشه کاسته شد. به‌طورکلی، پروار بزغاله‌ها برای مدت سه ماه و آن هم در سیستم 1 مناسب بود.