ارزش غذایی پنج گونه گیاهان شورپسند در منطقه سیستان

Abstract

از پنج گونه از گیاهان شورپسند غالب در منطقه سیستان شامل علف شور (Salsola griffithii) ، سلمه تره(Chenopodium album) ، بونی (Aeluropus logopoidies) ، دم روباهی (Alopecurus textillis) و ازمک (Cardaria draba) در اواخر مرحله رویشی نمونه برداری شد. نمونه ها در شرایط سایه خشک و سپس آسیاب شدند و ترکیبات شمیایی آن ها شامل: ماده خشک، ماده آلی، خاکستر، پروتئین خام، چربی خام، دیواره سلولی و دیواره سلولی منهای همی سلولز در آزمایشگاه اندازه گیری شد. تجزیه پذیری ماده خشک به روش in situ ، گوارش پذیری ماده آلی (OMD) و انرژی قابل متابولیسم (ME) به روش تولیدگاز برآورد گردید. نتایج نشان داد که در بین گونه های مورد مطالعه از نظر ترکیبات شیمیایی اختلافات معنی دار وجود داشت (05/0>p). میزان پروتئین خام بین 93/5 تا 73/14 درصد ، دیواره سلولی بین 30/34 تا 82/66 درصد و دیواره سلولی منهای همی سلولز بین 64/13 تا 46/41 درصد در ماده خشک متغیر بود. میزان خاکستر در علف شور بسیار بالا (87/46 درصد) و در گونه های دیگر بین 63/12 تا 18/16 درصد متغیر بود. میزان گوارش پذیری ماده آلی بین 13/66 تا 24/76 درصد بود که بیشترین آن مربوط به گونه علف شور و کمترین آن مربوط به گونه ازمک بود در حالی که میزان ماده آلی قابل گوارش در ماده خشک در علف شور (به دلیل خاکستر زیاد) کمترین حد (51/40درصد) و انرژی قابل متابولیسم آن نیزنسبت به گونه های دیگر پایین تر (95/6 در مقابل 47/9 تا 37/10 مگا ژول در کیلو گرم) بود (05/0p<). از نظر فراسنجه های تجزیه پذیری و تجزیه پذیری موثر نیز تفاوت معنی داری بین گونه ها مشاهده شد (05/0p<).