خواص مکانیکی کششی دانة برنج در رطوبت‌ها و دماهای مختلف خشک‌کردن

Abstract

در این تحقیق خواص مکانیکی کششی دانه‌های برنج قهوه‌ای دو رقم برنج هاشمی و خزر در سه سطح رطوبت 2/10، 2/12 و 25/13 درصد بر پایة تر و چهار سطح دمای خشک‌کردن 35، 45، 55 و ?C65 شلتوک تعیین شد. در آزمایش‌ها بعلت مشکلات آزمون کششی کلاسیک، از روش آزمون فشاری قطری یعنی بارگذاری نمونه استوانه‌ای در وضعیت به پهلو و در امتداد صفحة قطری استفاده شد. تنش و کرنش گسیختگی و مدول الاستیسیتة کششی برای تیمارهای مختلف رطوبت و دمای دانه تعیین شدند. نتایج‌ آزمایش‌ها بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی تحلیل گردید. نتایج نشان داد که نوع رقم، رطوبت و دما اثر معنی‌داری بر مقادیر خواص مکانیکی کششی دانة برنج دارند. اثر رطوبت بر کرنش گسیختگی کششی معنی‌دار نبود. مقادیر کلیة این خواص مکانیکی با کاهش رطوبت و دمای دانه، افزایش می‌یابند. رطوبت بیشترین اثر را بر خواص مکانیکی کششی دارد. همچنین نتایج تجزیة واریانس نشان داد که نوع رقم برنج اثر معنی‌داری (در سطح 5%) بر مقاومت کششی (تنش گسیختگی کششی) دارد. بطور کلی مقاومت کششی رقم هاشمی بزرگ‌تر از مقدار آن برای رقم خزر است. تفاوت مقاومت کششی دو رقم نتایج تفاوت قابلیت ترک‌خوردگی دو رقم را مورد تأیید قرار می‌دهد. برای تیمارهای مورد مطالعه، تنش گسیختگی کششی برای رقم هاشمی در محدودة 97/3 تا MPa05/10 و برای رقم خزر در محدودة 19/3 تا MPa 10/8 تغییر می‌کند.